یونس در دشتی با نام عبری یونا دردشتی در سال ۱۲۸۸ و در شهر اصفهان دیده به جهان گشود.از او آثار قابل توجه ای به جا نمانده است اما او یکی از برجسته ترین خوانندگان ایران بود که با بزرگان دنیای موسیقی همکاری داشته است.در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام بیشتر بخوانید.
بیوگرافی یونس دردشتی
وی از پنج‌سالگی خوانندگی را نزد پدر آغاز کرد و مشغول یادگیری ردیف‌ها و مقام‌های آواز ایرانی گردید. مناجات یهودیان را به زبان عبری در دستگاه‌های ایرانی با صدای خوش قرائت میکرد.
شوق و علاقه او به موسیقی و آواز به حدی بود که حتی در سنین کم به هیچ چیز جز موسیقی فکر نمی‌کرد و به فراگیری موسیقی نزد پدر می‌پرداخت.
در سیزده‌سالگی پدرش درگذشت و پس از آن برای یادگیری شیوه‌های آواز سنتی به صفحات گرامافون گوش می‌داد. تا این‌که به محضر استاد موسی نی داوود راه یافت و نزد او فراگیری هنر موسیقی و دستگاه‌های موسیقی سنتی ایرانی را به‌صورت جدی آغاز کرد.
فعالیت هنری
او دل‌باخته روش جلال الدین تاج ؛ ظلی و اسماعیل ادیب خوانساری در خوانندگی بود. در سال ۱۳۰۵ خورشیدی اولین کنسرت خود را در گراند هتل با همراهی یحیی خان زرینپجه برگزار کرد و آوازی را در دستگاه «دشتی» با موفقیت اجرا نمود و همین امر باعث گردید نظر بسیاری از صاحبنظران موسیقی سنتی به وی جلب شود.
همچنین با هنر نمایی در محفلی که بانو قمرالملک وزیری خواننده مشهور زمان در آن حضور داشت چنان ایشان را تحت تأثیر صدای خود قرار داد که بی اختیار او را بوسید و یونا را نابغه خطاب کرد.
وی دارای صدایی با صلابت وبیشتر در اوج میخواند. شعر را شمرده و واضح ادا میکرد و آوازی پر تحریر ارایه می نمود.
دعوت به رادیو ایران
اوایل سال ۱۳۴۰ خورشیدی، رادیو ایران از وی رسماً جهت همکاری دعوت به عمل می آورد و یونا با اجرای زنده در بهترین ساعات برنامه های رادیو در مدت کوتاهی به سوی شهرت در سطح وسیع گام می نهد. ولی به جهت کارشکنی برخی از گردانندگان برنامه های رادیویی و رفتارهای مغرضانه آنان وی از ادامه کار مأیوس می گردد و بی درنگ از همکاری با رادیو خودداری می کند.
اما به واسطه اصرار دوستان و نیز درخواست علاقمندانش مجدداً همکاری با رادیو را تجدید می کند و به مدت بیش از پانزده سال این همکاری ادامه پیدا کرد ، وی در طول همکاری خود با رادیو ، با هنرمندانی چون : مرتضی محجوبی ، حسین یاحقی ، ابراهیم منصوری ، جلیل شهناز همکاری داشت و تمام دستگاه‌های ایرانی را اجرا کرده‌است تا جایی که او را ” بلبل رادیو ” لقب دادند.
دلیل عدم ماندگاری آثار دردشتی
دوره فعالیت هنری (حدود بیست و چند سال) و آثاری که از او باقی مانده کم نیست ولی انتشار نیافتن آنها نام و آوازه و ارزش هنر او را از بین برده است.
دردشتی کلیات را ازتاج یاد گرفته و دلبستگی او به اجرای ظریف رضا قلی ظلی و شیوه پخته و پر تاثیر ادیب خوانساری رنگ آمیزی دل انگیزی به صدای او بخشیده بود و متاسفانه از اثار دوره جوانیش که با تار مرتضی نی داود ، عبدالحسین شهنازی و یحیی زرپنجه همراه بود ، صفحه ای ضبط نشده و آثار او همه مربوط به سالهای بعد از ۱۳۴۰ است.
یونس دردشتی هیچ‌گاه معروفیت و شهرت خوانندگانی همچون غلامحسین بنان را پیدا نکرد. از آثار به‌جای‌مانده از وی تنها می‌توان به تعدادی آثار رادیویی و چند صفحه گرامافون همراه سنتور عباس زندی و تار ابراهیم سرخوش و همچنین چند آواز تصنیف قدیمی اشاره کرد. اما با اینحال به عنوان یکی از صداهای ماندگار تاریخ موسیقی ایران از صدای او در آلبوم صد سال آواز آمده‌است.
مهاجرت
یونس دردشتی پس از انقلاب با توجه به محدودیت‌هایی که برای اقلیت‌ها وجود داشت به آمریکا مهاجرت کرد. او از هر سخنی که از بیگانگی با هنر اصیل موسیقی و ملی داشت می گریخت و بی حرمتی به فرهنگ ایرانی را به هیچ عنوان نمی توانست تحمل کند. با وجود آنکه پانزده سال آخر عمر را از ایران دور بود، ولی همیشه برای اجرای موسیقی سنتی و معرفی ادبیات کهن فارسی کوشا بود.
درگذشت
یونس دردشتی ۱۰ اسفند ۱۳۷۴ درنیویورک آمریکا درگذشت. روحش شاد و یادش گرامی
یک پاسخ
درود من پادکستی از زندگی ایشان به روایت دخترشون به زبان انگلیسی شنیدم که خیلی مفصلتر و کامل تر بود پیشنهاد می کنم اون پادکست را در صورت امکان ترجمه کنید و در اختیار علاقه مندان بگذارید . در اون پادکست به جزئیات بسیاری از زندگی ایشان و خوانواده ایشان هست که برای من خیلی جالب بود . اینم آدرس سایتش
https://podcasts.apple.com/us/podcast/the-nightingale-of-iran/id1705959955?i=1000644355757