ساز پیانو که از اصیلترین سازهای موسیقی به شمار می آید و انواع مختلفی را شامل می شود.این ساز از خانواده ی سازهای زهی و مشهورترین ساز شستی دار می باشد، و در بین سازها (به جز ارگ های کلیسایی)گسترده ترین محدوده صوتی را دارا است، وسعت صدای پیانو به طور معمول هفت و نیم اکتاو ( ۸۸ نت) می باشد.
واژه پیانو کوتاه شده کلمه PianoForte (ضعیف-قوی) است که در سال ۱۷۰۹ توسط بارتولومئو کریستوفری Bartolommeo Cristofori ایتالیایی از روی ساز هارپسیکورد ساخته شد.
کریستوفوری با تغییر بر روی مکانیسم زخمه ای هارپسیکورد، آنرا تبدیل به کوبشی نمود. در این سیستم جدید شستی ها با مکانیسم خاصی به مضراب های چکشی ساز مربوط می شوند، به طوریکه هرگاه بر روی شستی بکوبیم، چکش مضراب نیز بر روی سیم کوبیده شده و دوباره به عقب باز می گردد.این سیستم بعدها توسط آلمانی ها تکمیل شده و پیانو های امروزی به وجود آمدند.
پیانو به عنوان مادر سازها و کامل‌ترین ساز نیز شناخته می‌شود؛ علت نسبت دادن این لقب‌ها به این ساز آن است که پیانو قادر است محدودهٔ بسیار گسترده‌ای از اصوات را تولید کند در حالی که سایر سازهای اصیل موسیقی تنها بخشی از این محدودهٔ صدا را تولید می‌کنند.
ساز تک نواز
از پیانو به عنوان ساز تک نواز ، ساز همراهی کننده و نیز ساز شرکت کننده در ارکستر و هچنین سبک های جدید جز ، راک و پاپ استفاده شود.پیانو جعبه بسیار بزرگی است که به دو شکل مختلف ساخته شده است. نوعی از آن که در فارسی به نام پیانوی رویال مسطلح گردیده، جعبه سه‌گوش بزرگی است که بر روی سه‌پایه قطور قرار گرفته است و سیم‌های آن به طور افقی در جعبه کشیده شده و چکش‌ها از زیر به این سیم‌ها برخورد می‌کنند. نوع دیگر پیانو که در برخی از زبان‌های اروپایی به آن پیانینو یعنی، پیانوی کوچک، گفته می‌شود، جعبه آن کوچکتر و به طور عمودی و قائم ساخته می‌شود. در این نوع پیانو، سیم‌ها به داخل آن و به طور عمودی نصب می‌گردند و چکش‌ها از جلو به سیم‌ها ضربه می‌زنند.
برای تولید صدا در پیانو کلاویه (کلید) های این ساز توسط مکانیز مخصوصی به چکش فرمان کوبش می‌دهد و سپس چکش را به عقب بر می‌گرداند تا مانع از ادامه‌ی ارتعاش سیم نگردد. به محض اینکه نوازنده انگشت خود را از روی کلاویه بردارد، لرزش سیم با قطعه نمدی که بر روی آن قرار می‌گیرد، متوقط می‌گردد. همچنین برای تولید صدای زیر، چکش بر روی سه سیم هم‌کوک، برای تولید صدای بم، چکش بر روی دو سیم هم‌کوک و برای ایجاد صدای خیلی بم، چکش بر روی یک سیم ضخیم می‌کوبد.
زیر پاهای نوازنده دو یا سه پدال وجود دارد. پدال سمت راست مانع از کار دستگاه خفه کن (قطعه نمدی) می‌گردد و در نتیجه سیم مربوط پس از برداشتن انگشت از روی کلاویه، باز به ارتعاش خود ادامه می‌دهد. پدال سمت چپ باعث می‌شود که نواری از نمدها بین چکش و سیم قرار گیرد تا ارتعاش‌ها را خفیف و کم صدا جلوه دهد. در پیانوهایی که دارای سه پدال می‌باشند، پدال سوم یا وسط مجموعاً چکش‌ها را کمی به سمت راست می‌راند تا فقط به یکی از سیم‌های سه‌گانه هم‌کوک برخورد نماید یا چکش‌ها را کمی به جلو می‌برد تا شدت برخورد آنها با سیم‌ها ضعیف‌تر از حد معموی گردد. این عمل موجب ظریف شدم صوت تولید شده می‌گردد.
در دو صده‌ی گذشته آثار ارائه شده برای پیانو بیشتر از هر ساز تک نواز دیگر بوده است. توانایی‌های اجرای پیانو بی‌همتا، متنوع و گسترده می‌باشد. نوازنده پیانو می‌تواند هم‌زمان چندین نت ملودی و آکورد آن را بنوازد. این ساز قادر به اجرای موسیقی در قلمرو پهناوری از اصوات است و ۸۸ کلاویه‌ی آن گستره‌ای بیش از ۷ اکتاو را می‌پوشاند. اصوات این ساز گاهی از ظرافت، لطافت و آرامش خاصی برخوردارد می‌اشند و گاهی نیز با شدت کوبندگی بسیار و پر قدرت هستند. چنینکه ایتالیایی‌ها این ساز را Piano Forte یعنی ملایم-قوی می‌نامند. پیانو در حدود سال ۱۷۰۰ میلادی ابداع گردید. این ساز در دهه‌ی ۱۷۸۰ کاربرد کم‌وبیش گسترده‌ای یافت و در دهه ۱۸۵۰ از نظر مکانیکی تکمیل شد. امروزه این ساز از محبوب‌ترین سازهاست،
به علت بزرگی و سعت صدای پیانو ۷ اکتاو نت نویسی آن بر روی ۲ حامل صورت می‌گیرد که معمولاً حامل زیرین حامل بم یا کلید فا، برای اجرا با دست چپ و حامل بالایی، حامل زیر یا کلید سل برای اجرا با دست راست اختصاص یافته است.
