اگر شما به سازهای کوبه‌ای سنتی علاقه دارید و می‌خواهید یادگیری یکی از آن‌ها را شروع کنید، احتمالا یک سوالی که با آن مواجه می‌شوید این است: دف بهتر است یا تنبک؟
افراد مختلف، پاسخ‌های مختلفی به این سوال ارائه می‌دهند؛ اما در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام پاسخی اصولی و جامعه به این سوال ارائه خواهیم کرد.
درباره دف و تنبک
قبل از این که به تفاوت‌ها و ویژگی‌های خاص دف و تنبک بپردازیم، ابتدا باید آشنایی کلی با هریک از آن‌ها به دست آوریم. دف سازی متشکل از یک حلقه چوبی، یک پوست نازک از جنس پلاستیک یا پوست حیوانات و حلقه‌های فلزی آویخته‌شده است.
تنبک نیز نوعی طبل جامی‌شکل است. در گذشته بدنه آن از سفال، فلز و چوب ساخته میشد؛ اما امروزه اغلب تنبک‌ها چوبی هستند. پوست تنبک نیز اغلب از پوست حیواناتی مانند گوساله،شتر و بز ساخته می‌شود. این ساز از گذشته تابه حال در فرهنگ ایرانی نقش مهمی ایفا میکرده است و در مراسم مختلف نواخته میشد.
دف بهتر است یا تنبک؟ تفاوت‌ها
برای پاسخ به سوال دف بهتر است یا تنبک، ابتدا باید با تفاوت‌های این دو آشنا شویم و بر این اساس یکی از آن‌ها را برای خود انتخاب کنیم.
تفاوت دف و تنبک از نظر میزان سختی
یکی از رایج‌ترین سوالان هنرجویان این است که دف سخت تر است یا تنبک؟ در پاسخ به این سوال باید گفت مسیر یادگیری هر سازی برای هر فردی متفاوت است. شما می‌توانید بر اساس استعداد ذاتی، میزان تمرین و علاقه‌تان یک ساز را از ساز دیگر، سریع‌تر یا کندتر یاد بگیرید. با این حال اگر بخواهیم یک قاعده کلی را بیان کنیم، باید بگوییم که یادگیری تنبک نکات فنی و جزئیات بیشتری دارد؛ زیرا برای نواختن آن به هر ۱۰ انگشت نیاز است. در آخر فراموش نکنی د که دف و تنبک هر دو جزو سازهایی هستند که یادگیری آن‌ها در مدت زمان کم امکان‌پذیر است و نتایج جزئی در زمان کوتاه نمایان می‌شوند؛ هرچند برای یادگیری حرفه‌ای آن‌ها طبیعتا به زبان زیادی نیاز است.
سبک‌های متفاوت دف و تنبک
دف اغلب در موسیقی آیینی، عرفانی و گروهی ایران و کشورهای همسایه استفاده می‌شود. در مقابل کاربرد تنبک در موسیقی دستگاهی و موسیقی کلاسیک و معاصر ایرانی به‌صورت تک‌نوازی و همراهی سازها رایج‌تر است. شما می‌توانید بر اساس علاقه‌تان به موسیقی عرفانی یا دستگاهی، یکی از این دو ساز کوبه‌ای را انتخاب کنید.
نیاز به مهارت‌های جسمی گوناگون
یکی از تفاوت‌های دف و تنبک این است که نواختن هر کدام به مهارت‌های جسمی مختلفی نیاز دارد. نوازندگان دف به بازو و مچ قوی‌تری نیاز دارند؛ درحالی که نوازندگان تنبک باید بر دقت و هماهنگی انگشتان خود تمرکز کنند.
نگهداری
دف نسبتا بزرگ و سنگین است و جا‌به‌جایی آن به دقت زیادی نیاز دارد؛ تنبک نسبتا سبک‌تر است و از این نظر نگهداری آن ساده‌تر است. در کل برای مراقبت از دف باید به پوست آن توجه کنید زیرا پوست دف می‌تواند در دما و نور مناسب سریعا آسیب ببیند. برای نگهداری از تنبک نیز باید هم به پوست، هم به چوب آن دقت کنید که هر دوی آن مستعد آسیب دیدن در دما و رطوبت نامناسب هستند.
