نوکتورن یک فرم از موسیقی است که از شب الهام گرفته می‌شود و تداعی کننده شب است. اگر می‌خواهید بیشتر درباره این فرم موسیقی بدانید، در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ما همراه باشید.
نوکتورن چیست؟
نوکتورن (nocturne) به فرانسوی به معنای شبانه است. این فرم موسیقی برای اولین بار در قرن ۱۸ به وجود آمد و شامل قطعاتی چند موومانی بود که در مهمانی‌های شبانه نواخته می‌شد. اغلب این قطعات ماهیتی آرام، عمیق و غمگین داشتند؛ البته تعداد محدودی از آن‌ها نیز شاد و پرانرژی بودند. گاهی برای اشاره به نوکتورن، از معادل ایتالیایی آن یعنی نوتورنا (notturno) هم استفاده می‌کردند؛ برای مثال می‌توانیم به سرناتا نوتورنا از موتزارت اشاره کنیم. در این زمان نوکتورن‌ها لزوما برای اجرای شبانه نوشته نمی‌شدند؛ اما ممکن بود مانند سرناد برای شب‌نشینی‌ها انتخاب شوند؛ البته بین سرنادها و نوکتورن‌ها یک تفاوت مهم وجود داشت. سرنادها معمولا حوالی ساعت ۹ شب اجرا می‌شدند؛ در حالی که زمان اجرای نوکتورن‌ها ۱۱ شب به بعد بود. در قرن ۱۹، این فرم موسیقی به شکل یک قطعه تک موومان که برای پیانو سولو نوشته می‌شود، گسترش یافت.
چه کسی فرم موسیقی نوکتورن را ابداع کرد؟
اولین کسی که نوکتورن را به کار برد، جان فیلد، آهنگساز و پیانیست ایرلندی در سال ۱۸۱۳ بود؛ به همین دلیل لقب پدر نوکتورن رمانتیک را به وی داده‌اند. آثار جان فیلد بر آهنگسازان بزرگی از جمله شوپن، برامس و لیست تاثیرگذار بود؛ حتی بعدها شوپن این سبک را مطرح کرد و گسترش داد و ۲۱ قطعه نوکتورن نوشت. بلا بارتوک، موسیقی‌شناس و آهنگساز مجار نیز از افراد مهم در این فرم موسیقی است. وی جنبشی به نام «موسیقی شب» راه انداخت و صداهای طبیعت در موسیقی را تقلید کرد؛ برای مثال از صدای پرندگان و موجودات شب‌زی برای قطعاتش الهام گرفت. از سایر آهنگسازان مطرحی که قطعات نوکتورن نوشتند می‌توانیم به این افراد اشاره کنیم:
- گابریل فوره
- الکساندر اسکریابین
- اریک ساتی
- فرانسیس پولنک
- لوول لیبرمن
- مایکل گلن ویلیامز
- ساموئل باربر
- رابرت هلز
- پیتر اسکالتورپ
