استاد حسین دهلوی یکی از افراد موثر در استفاده از ساز های ملی به خصوص سنتور در سطوح بالا و ارکستر بزرگ موسیقى ایرانى بود. در این بخش از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با این استاد برجسته بیشتر آشنا شوید.
بیوگرافی استاد حسین دهلوی
حسین دهلوی موسیقی دان ؛ آهنگ ساز و رهبر ارکستر ایرانی در سال ۱۳۰۶ و در شهر تهران متولد شد. او آموزش موسیقی را در پنج سالگی نزد پدرش معزالدین دهلوی که از شاگردان مرحوم علی اکبرخان شهنازی(نوازنده و ردیف دان نامدار تار و فرزند میرزا حسینقلی) آغاز کرد، وی در ۹ سالگی و به تشویق مادرش به سمت ساز ویلن و آموزش آن نزد پدرش رفت. فراگیری ویلن را نزد ابوالحسن صبا پی گرفت.
نخستین اثر دهلوی در زمینه ارکستر موسیقی ملی «سبک بال» در سال ۱۳۳۲ براساس موتیف کوتاهی ملهم از قطعه قاسم آبادی ساخته ابوالحسن صبا در شور تصنیف شده است. این اثر در آلبوم مذکور با کیفیت ضبط زنده همان زمان ارائه شده است.
«کنسرتینو برای سنتور و ارکستر» دیگر اثر این آلبوم حاصل همکاری مشترک دهلوی با فرامرز پایور است. این اثر که در سال ۱۳۳۷ تصنیف شده شامل آواز بیات اصفهان، دستگاه همایون (گوشه لیلی و مجنون)، چهارمضراب چهارگاه و دستگاه ماهور است.
تغییر در وضع ساز سنتور
در زمانى که رهبرى ارکستر صبا به عهدهى دهلوى بود، وى به خاطر علاقهى وافرى که به استفاده از ساز سنتور در ارکستر که یکى از سازهاى سنتى و ملى ایران است، توانست با همکارى چند تن از صاحب‌نظران، تغییرى در وضع این ساز به وجود آورد .
وی سعى کرد تا آنجا که امکان دارد اجراى صداهاى «کروماتیک» را در این ساز بالا بر دو سنتورى به نام «سنتور ارکستر» به وجود آمد و نیز در جهت ایجاد وسعت بیشتر و توسعه بخشیدن به فواصل این ساز، توصیه نمود تا «سنتور کروماتیک بم» ساخته شود که تا حدودى تکمیل کنندهى سنتور پیش گفته شده باشد.
به این ترتیب دهلوى موفق شد راهى را ارائه نماید تا این ساز ملى که به علت محدود بودن «نت»ها و اشکالات فراوان، در فعالیت‌هاى جمعى موسیقى از آن استفاده نمىشد، به ارکستر بزرگ موسیقى ایرانى راه یابد و دهلوى خود در ساختهها و آثارش، نقشه‌اى مشخص و روشنى را به این ساز ملى محول نمود.
از این به بعد گروه سازهاى مضرابى ایرانى که شامل تمام سازهاى مختلف مضرابى مىشود نقش مستقلى را در ارکسترهاى ایرانى به دست آورد و بر گروههاى دیگر ارکستر (بادى چوبى و آرشهاى) اضافه شد که از نظر آهنگسازى و تکمیل ارکستر ایرانى حائز اهمیت مىباشد.
وفات
سرانجام استاد حسین دهلوی، هنرمند پیشکسوت عرصه موسیقی صبح روز سه‌شنبه ۲۳ مهر سال ۱۳۹۸ بعد از مدت‌ها مبارزه با بیماری در سن ۹۲ سالگی دار فانی را وداع گفت.
