پرش به محتوا
  • اساتید
  • موسیقی کودک
  • سازهای جهانی
  • موسیقی سنتی ایرانی
  • آواز و صداسازی
  • درباره الهام موزیک
    • درباره ما
    • تماس با ما
  • منابع و رسانه
    • بلاگ
    • رویدادها و کنسرت‌ها
    • منابع و رسانه
  • اساتید
  • موسیقی کودک
  • سازهای جهانی
  • موسیقی سنتی ایرانی
  • آواز و صداسازی
  • درباره الهام موزیک
    • درباره ما
    • تماس با ما
  • منابع و رسانه
    • بلاگ
    • رویدادها و کنسرت‌ها
    • منابع و رسانه
دستگاه راست‌پنج‌گاه 

آشنایی با دستگاه راست‌پنج‌گاه 

دستگاه راست‌پنج‌گاه که با نام راست و پنجگاه یا راست هم شناخته می‌شود، یکی از ۷ دستگاه موسیقی سنتی ایران است.  در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با این مفهوم بیشتر آشنا شوید.

آشنایی با دستگاه راست‌پنج‌گاه

راست‌پنج‌گاه دست کم از نظر نام با هیچ‌یک ازمقام‌های موسیقی سنتی ایران مطابقت ندارد و به عقیدهٔ برخی، نام راست و پنج‌گاه هر دو نام‌های تازه‌تری بین مقام‌های موسیقی هستند.

دانگ اول دستگاه راست‌پنج‌گاه با مقام راست ارتباط و با دستگاه ماهور مطابقت دارد. راست پنج گاه ترکیبی از سایر مقامات موسیقی ایرانی است، چنانچه می توان در این آواز به تمام مقامات ایرانی وارد شد از این رو می توان تمام احساساتی که در دستگاه های موسیقی ایرانی وجود دارد را با راست پنج گاه ایجاد کرد.

راست پنج گاه حالت خاصی از خود ندارد تنها بعضی از گوشه ها که در جای دیگری وجود ندارد مربوط به آن است مانند ماورا ء النهر، سپهر و غیره.

این دستگاه، امکان پرده‌گردانی به تمام دستگاه‌های دیگر را فراهم می‌کند و برخی معتقدند که هدف از ایجاد این دستگاه، آموزش مراحل عالی موسیقی از جمله مُرَکّب‌نوازی و مرکب‌خوانی بوده‌است.

اجرای دستگاه راست پنجگاه

اجرای دستگاه راست پنجگاه یا نواختن دستگاه راست پنجگاه یکی از مشکل ترین کار های هنرمندان در حوزه آوازی و در حوزه نوازندگی است. خوانندگان ماهر و آشنا به اصول موسیقی ردیفی ایران می توانند این دستگاه را به طور زیبا و کامل اجرا کنند و همچنین نوازندگان چیره دست موسیقی سنتی ایران کسانی هستند که به زیبایی از پس اجرای راست پنجگاه بر می آیند.

در بحورالالحان اثر فرصت‌الدولهٔ شیرازی، نام راست‌پنج‌گاه به صورت «راست و پنجگاه» آمده و به عنوان اولین دستگاه از دستگاه‌های هفتگانه مطرح شده‌است .

همچنین، در بخشی که مقام راست معرفی شده، برای آن دو شعبه ذکر شده که یکی از آن‌ها پنج‌گاه نام دارد. در مقابل، موسی معروفی در کتاب ردیف هفت دستگاه موسیقی ایران نام این دستگاه را «راست‌پنجگاه» آورده و آن را به عنوان ششمین دستگاه از هفت دستگاه فهرست کرده‌است.

داریوش صفوت نیز نام این دستگاه را «راست‌پنجگاه» آورده‌است و در مورد استفادهٔ فرصت‌الدوله از واو عطف تذکر داده‌است.

قواعد تئوریک

قواعد تئوریک دستگاه راست پنجگاه کاملا مطابق با ماهور و بر اساس گام ماژور در موسیقی کلاسیک غربی است. اما نکته ای که در اجرای این دستگاه وجود دارد مشکل بودن اجرا در لحن و نیز توقف درجات است. چرا که کوچکترین خطا در توقف درجات و یا آغاز و… می تواند دستگاه را تبدیل به ماهور کرده و نوازنده از راستای اجرایی راست پنجگاه خارج شود. چه اینکه در آموزش ردیف هفت دستگاه موسیقی ایرانی نیز دستگاه های نوا و راست پنجگاه آخرین دستگاه هایی هستند که به هنرجو آموزش داده خواهد شد.

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برای شروع، مشاوره بگیرید!

برای آشنایی بیشتر با اساتید، سبک‌های آموزشی و سازها، می‌توانید با تعیین وقت قبلی از یک جلسه مشاوره رایگان در آموزشگاه الهام استفاده کنید.

درخواست مشاوره

۰۲۱۷۷۱۹۸۴۵۲

۰۲۱۷۷۸۹۳۷۳۲

۰۹۰۲۲۸۴۸۴۵۲

نارمک، بزرگراه شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، خیابان آیت‌الله جلالی خمینی (آیت شمالی سابق)، پلاک ۸۵۶، ساختمان نارستان، طبقه ۲

اساتید

سازهای کلاسیک

سازهای ایرانی

آواز و صداسازی

موسیقی کودک

دوره‌های آموزشی

موسیقی کودک

آواز

سازهای جهانی

سازهای ایرانی

رسانه و رویداد

رسانه‌ها

بلاگ

رویدادها و کنسرت‌ها

درباره الهام موزیک

درباره ما

تماس با ما

۰۲۱۷۷۱۹۸۴۵۲

۰۲۱۷۷۸۹۳۷۳۲

۰۹۰۲۲۸۴۸۴۵۲

نارمک، بزرگراه شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، خیابان آیت‌الله جلالی خمینی (آیت شمالی سابق)، پلاک ۸۵۶، ساختمان نارستان، طبقه ۲

نقشه گوگل

مسیریاب بلد

برگشت به بالا
برگشت به بالا

کلیه حقوق محفوظ است (۱۳۸۴-۱۴۰۳) - وبسایت رسمی آموزشگاه موسیقی الهام، بهترین آموزشگاه موسیقی شرق تهران - آموزشگاه موسیقی الهام با بیش از پانزده سال تجربه، به عنوان بهترین آموزشگاه موسیقی شرق تهران با همکاری مجرب‌ترین اساتید موسیقی کشور در حال خدمت رسانی به هزاران هنرجو از سراسر تهران می باشد. تمرکز آموزشگاه موسیقی الهام بر آموزش موسیقی کودکان باعث شده است که این آموزشگاه به عنوان یکی از برترین آموزشگاه‌های موسیقی مخصوص کودکان در سطح کشور مطرح شود.

  • اساتید
  • موسیقی کودک
  • سازهای جهانی
  • موسیقی سنتی ایرانی
  • آواز و صداسازی
  • درباره الهام موزیک
    • درباره ما
    • تماس با ما
  • منابع و رسانه
    • بلاگ
    • رویدادها و کنسرت‌ها
    • منابع و رسانه