همانطور که می دانید موسیقی از سبک های بسیار زیادی تشکیل شده است.هر سبک را با توجه به ویژگی هایی که دارند می توان از سایر سبک ها تشخیص داد.در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام قصد داریم تا یکی از سبک های مهم موسیقی ، یعنی موسیقی جاز را به طور کامل به شما معرفی کنیم. برای آشنایی با سبک جاز تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
آشنایی با سبک جاز
جاز یک سبک موسیقی ایجاد شده توسط سیاه پوستان آمریکا در اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم است .
از مشخصات آن، بهکارگیری نت های محزون ؛ سنکپ و ضدضرب، ضربهای کشیده ؛کوتاه و خرامان( سوینگ ) ؛تغییرات داینامیکی وسیع، بهکارگیری ندا و پاسخ، پلیریتمیک بودن و مهمتر از همه بداهه نوازی است.
این سبک را نخستین فُرم هنری (Art Form) پدیدآمده در ایالات متحدهٔ آمریکا میدانند. گروه موسیقی ای که جاز بنوازد، گروه جاز نام دارد. با فراگیری جاز در سراسر دنیا، این موسیقی تأثیر زیادی روی فرهنگهای موسیقایی ملتها، مناطق و محلهای مختلف، همچنین رشد بسیاری از سبکهای شاخص دیگر داشت.
از اوایل دههٔ ۱۹۱۰ جاز نیواورلینز به وجود آمد که ترکیبی از دستههای دورهگرد سازهای بادی برنجی، رگتایم موسیقی بلوز با بدیهه سازی های فراوان است.
تاریخچه موسیقی سبک جاز
اصالت موسیقی جاز به غرب آفریقا تعلق دارد. سیاهپوستان آمریکایی هم ابداع کننده سایر سبکهای موسیقیایی به نام رَگتایم و بلوز هستند.
سبک این موسیقی در ابتدای سده بیستم ابداع شد. سپس در میان سیاهان آمریکایی رواج پیدا کرد. از آن زمان به بعد تا اکنون، این سبک از موسیقی دچار تغییر و تحولهای بسیاری شده است.
شهرنیواورلئان واقع در دهانه رود میسیسیپی، نقش کلیدی در گسترش این سبک موسیقی ایفا کرد. جمعیت این شهر بیشتر از هر جای دیگری در جنوب متنوع بود و مردم آفریقایی، فرانسوی،
کارائیبی، ایتالیایی، آلمانی، مکزیکی و بومیان آمریکا و همچنین انگلیسیها، به صورت تبارهای مختلف با یکدیگر در تعامل بودند.
سنتهای موسیقی سنتی آفریقایی ؛آمریکایی با دیگران مخلوط شد و به تدریج جاز از ترکیب رگتایم، موسیقی نظامی، بلوز و انواع دیگر موسیقی ظاهر شد. در ابتدا جاز بیشتر برای رقص بود (در سال
های بعد مردم عادت کردند که بشینند و به آن گوش دهند).
پس از اولین ضبطهای جاز در سال ۱۹۱۷، این سبک موسیقی به شکل گسترده، میان مردم پخش شد و به سرعت در حال گسترش بود. امروزه مراکز موسیقی جاز ، نوازندگان جاز و جشنواره های جاز در
بسیاری از کشورها وجود دارند.
موسیقی جاز ایرانی
تاریخ ظهور موسیقی جاز ایرانی به سالهای پس از انقلاب باز میگردد. اگر چه که ایران بعنوان نماینده موسیقی جاز شناخته نمیشود، اما ردپای موسیقی جاز در عناصر مرتبط با آن در ایران دیده میشود.
آشنایی با سبک جازبرخی از ویژگیهای موسیقی جاز عبارتند از:
• ضربهای کشیده، کوتاه و خرامان در جاز، بعنوان یکی از سبکهای قدیمی و فرعی موسیقی جاز شناخته میشود.
• وجود تغییرات داینامیکی وسیع و به کارگیری ندا و پاسخ، نشان دهنده سبک موسیقی جاز است.
• اجرای چندین ریتم مجزا در موسیقی جاز به وفور به چشم میخورد که به آن، پلی ریتمیک میگویند.
• از ویژگیهای بارز موسیقی جاز این است که به صورت بداههنوازی، نواخته میشود. بداههنوازی همان حالتی است که بدون هیچ تنظیم و هماهنگی از قبل، موسیقی نواخته میشود.
انواع سبک های موسیقی جاز
امروزه جازدارای سبک های مختلفی می باشد که ازآن جمله باید به موارد زیر اشاره نمود:
- دیکسی لند
- بیگ بند یا سوینگ
- سالسا جاز
- سموت جاز
- مدال جاز
- فری جاز
- بی باب
- کول جاز
- جاز برزیلی
- آوانگار جاز
برخی ازهنرمندان معروف سبک موسیقی جز (Jazz)
جلی رول مورتون، کلمن هاوکینگ، لوئیس آرمسترانگ، بیلی هالیدی، جان کولتران، نت کینگ کول، مالیس دیویس، مایکل وایت، کرمیت رافینز، دیزی گیلسژای، الیس مارسالیس، وینتون مارسالیس، نورا جونز؛ را می توان به عنوان معروف ترین هنرمندان سبک جاز نام برد.
چه سازهایی در موسیقی جاز نواخته میشوند؟
در موسیقی جاز سازهای بادی نقشی اساسی دارند و در آغاز پیدایش این سبک فقط از این سازها استفاده میشد. اما بهتدریج سازهای دیگری هم روی کار آمد و امروزه در یک گروه موسیقی جاز پیانو، گیتار و… را نیز در کنار سازهای دیگر میبینیم.
ترومپت ، بیش از هر ساز دیگری با موسیقی جاز آمیخته است.
کرنت، شباهت بسیاری به ترومپت دارد، اما رنگ صوتی لطیفتری دارد.
ساکسوفون، از زندهترین سازهای جاز است و بهواسطهٔ صدای انعطافپذیرش از ابتدای تولد موسیقی جاز تاکنون در آن حضور پررنگی داشته است.
ترومبون، مثل ترومپت از سازهای بادی برنجی است. این ساز از همان ابتدا در موسیقی جاز حضور داشت.
پیانو ، در قسمت ریتم جاز سازی چندکاره است و بهواسطهٔ قابلیتهای ملودیک و هارمونیک خود از ابتدای شکلگیری موسیقی جاز از سازهای اصلی آن بود.
گیتار، در اوایل شکلگیری موسیقی جاز، از گیتار آکوستیک استفاده میشد، اما امروزه بیشتر حضور گیتار الکتریک را در این موسیقی میبینیم.
درامز، ست در بخش ریتم موسیقی جاز اهمیت زیادی دارد و مثل موتوری است که گروه را هدایت میکند.
کنترباس (دوبل باس)،در ابتدای تولد موسیقی جاز در نیوارلئان، انجمنهای سیاهپوست در نوازندگی خود از ساکسوفون باس استفاده میکردند.