آشنایی با سرنا ،ساز بادی باستانی ایرانی
سرنا، سازی محلی و قدیمی است. در واقع سُرنا یا سورْنا نام ساز بادی باستانی ایرانی است که از چوب ساخته میشود و از دسته سازهای دو زبانه است. سرنای محلی بیشتر با دهل نواخته میشود
و در بعضی نواحی مانند بختیاری و دزفول از سرنای کوچک استفاده میشود.در ادامه این بخش از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با این ساز بیشتر آشنا شوید.
ریشه لغت سرنا
سُرنا و کَرنا هر دو به معنی بوق و از یک ریشه میباشند. در اصل درمیان اقوامی که به زبان هندی و اروپایی اولیه صحبت میکردند این ساز به علت اینکه از شاخ حیوانات ساخته میشد به این اسم نامیده
شد. البته سُرنای کنونی به مراتب از بوقهای شاخی اولیه پیشرفتهتر است، ولی عضوی از خانوادۀ سازهای بادی یا بوقی به شمار میآید.
سرنا در ایران
در اشعارشعرای ایران بسیار نام سرنا، سورنا و سورنای آمده است. این ساز در لرستان، سیستان و بلوچستان و خراسان از دیرباز رواج داشته و حتی امروزه نیز در مجالس شادی و به هنگام خواندن
ترانههای محلی این نواحی بکار میرود.
در نواحی لرستان سرنای کوچک و در نواحی بختیاری سرنای بلند برای مراسم شادی و غم و سرنای کوتاه بیشتر برای مراسم غم معمول است. سرنای محلی معمولاً با دهل نواخته میشود.
ساز سرنا
سرنا، سازی محلی و قدیمی است. در واقع سُرنا یا سورْنا نام ساز بادی باستانی ایرانی است که از چوب ساخته میشود و از دسته سازهای دو زبانه است. سرنای محلی بیشتر با دهل نواخته میشود
و در بعضی نواحی مانند بختیاری و دزفول از سرنای کوچک استفاده میشود.
ریشه لغت سُرنا
سُرنا و کَرنا هر دو به معنی بوق و از یک ریشه میباشند. در اصل درمیان اقوامی که به زبان هندی و اروپایی اولیه صحبت میکردند این ساز به علت اینکه از شاخ حیوانات ساخته میشد به این اسم نامیده
شد. البته سُرنای کنونی به مراتب از بوقهای شاخی اولیه پیشرفتهتر است، ولی عضوی از خانوادۀ سازهای بادی یا بوقی به شمار میآید.
سُرنا در ایران
در اشعارشعرای ایران بسیار نام سرنا، سورنا و سورنای آمده است. این ساز در لرستان، سیستان و بلوچستان و خراسان از دیرباز رواج داشته و حتی امروزه نیز در مجالس شادی و به هنگام خواندن
ترانههای محلی این نواحی بکار میرود.
در نواحی لرستان سرنای کوچک و در نواحی بختیاری سرنای بلند برای مراسم شادی و غم و سرنای کوتاه بیشتر برای مراسم غم معمول است. سرنای محلی معمولاً با دهل نواخته میشود.
ساختمان سُرنا عبارتست از:
۱ – قمیش که از دو تراش چوب نی به شکل مثلث با ذوزنقه ساخته شده و بر روی هم قرار میگیرند تا با دمیدن در آن ارتعاش ایجاد شود. در انتهای قمیش، صفحهای فلزی و مدور به نام لبگیر وجود دارد
که لبان نوازده جهت دمیدن در پشت آن قرار میگیرد.
۲ – لوله رابط که یک طرف آن به قمیش وصل میشود و طرف دیر آن در داخل استوانه جای میگیرد.
۳- نفیر استوانه که بیشتر طول سرنا را تشکیل میدهد و دهانه ان به صورت شیپور است سوراخ ها روی استوانه قرار دارند که یک سوراخ در زیر و هفت سوراخ در روی آن قرار دارد جنس سرنا از چوب است
که گاه قسمتهایی از آن را با فلز تزئین میکند وسعت و دامنه صوتی این ساز یک اکتا و یک نت میباشد.
