استکاتو یک نوع جملهبندی یا آرتیکولاسیون در تئوری موسیقی است. این تکنیک به موسیقی ریتم، انرژی و هیجان خاصی میبخشد؛ بنابراین آشنایی با آن برای تمام نوازندگان ضروری است. در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ما همراه باشید تا استکاتو را به زبان ساده برایتان توضیح دهیم.
استکاتو چیست؟
نتهای استکاتو با یک نقطه در بالا یا پایینشان مشخص میشوند. با این علامت، ارزش زمانی نت نصف میشود و نصف دیگر آن به سکوت تبدیل میشود؛ بهطوری که بعد از اجرای نت، یک مکث کوتاه وجود دارد.
استکاتو در زبان ایتالیایی بهمعنای «کوتاه» و «منقطع» است؛ همانطور که از معنای لغوی آن مشخص است، نتهای استکاتو با حالتی چابک، منفصل، سریع و تیز نواخته میشوند؛ بهنوعی انگار صدا با یک حرکت سریع و قوی رها میشود!
یک مثال از نواختن استکاتو
یکی از سازهایی که استفاده از تکنیک استکاتو در آن رایج است، ویولن است؛ بنابراین با یکدیگر نحوه نواختن استکاتو روی ویولن را بررسی میکنیم. استکاتو در ویولن بهصورت نتهای کوتاه و جدا، همراه با آکسان نواخته میشود. این نتهای کوتاه با یک ضربه آرشه نواخته میشوند و آرشه برای نواختن هر نت روی سیمها متوقف میشود. بهعلاوه بعد از نواختن هر نت استکاتو، انگشتان نوازنده بهسرعت از روی سیم بلند میشوند تا صدا متوقف شود.
کاربرد استکاتو
تکنیک استکاتو در سبکهای مختلف موسیقی استفاده میشود؛ مثلا بهخاطر ماهیت شاد و کوبندهاش، در بسیاری از موسیقیهای کلاسیکی که سبک رقص دارند مثل گاووت، مازورکا و والس کاربرد دارد. این تکنیک با نتهای منفصل و کوتاه، ریتم را در قطعه برجسته میکند و نوعی تضاد در آن ایجاد میکند که بسیار گوشنواز است. قطعه بدون استکاتو یکنواختتر بهنظر میرسد.
در سبکهای پاپ، کانتری و بلوگرس، فانک، هیپ هاپ و ایندی راک نیز استکاتو رایج است. اگر میخواهید کاربرد این تکنیک را بیشتر درک کنید، پیشنهاد میکنیم به سونات پیانو شماره ۱۱ موتزارت و سمفونی شماره ۵ بتهوون گوش دهید!
