یکی از لوازم جانبی مورد استفاده در ساز ویولن، کلیفون می باشد.اهمیت استفاده از این ماده در صدا دهی و کیفیت نوازندگی بسیار زیاد است.به همین علت کلیفون داری مدل ها و کیفیت های متفاوتی می باشد.در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با کلیفون و انواع کلیفون بیشتر آشنا شوید.
کلیفون
کلیفون به عنوان لوازم جانبی بعضی از ساز ها مورد استفاده قرار می گیرد.کمان یا آرشه که عموما از موی دم اسب ساخته میشود، برای ایجاد چسبندگی و تولید صدا باید به مادهای آغشته شود. در قدیم از صمغ درخت حسنلبه استفاده میشده است.
پس از آشنایی ایرانیان با موسیقی غربی و از جمله ویولن، کُلیفون (colophon) که برای آرشه ویولن استفاده میشد، جایگزین صمغ درخت حسنلبه شد.
طرز تهیه کلیفون:
این صمغ را در حالت مایع حرارت میدهند تا برخی از اجزای آن بخار شود (جدا شود) سپس در قالبهای مخصوص ریخته صبر میکنند تا سرد و جامد شود.
کلیفون نسبتاً شفاف است و رنگ آن از زرد تا سیاه متغیر است. در دمای اتاق کلوفان معمولاً جامد و شکننده است اما در دماهای بالا (دمای ذوب متفاوت است معمولاً بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد) ذوب میشود.
کالیفون همچنین بسیار قابل اشتعال است و و هنگام سوختن دود سیاهی میکند و میسوزد بنابراین هنگام ذوب کالیفون باید بسیار دقت کرد. کالیفون در موادی مانند الکل اتر بنزن قابل حل است.
رنگ کلیفون ویولن سل به زمان جمع آوری آن در طول سال بستگی دارد. اگر شیره درختان در طول پاییز و تابستان جمع شود، معمولا رنگ تیره ای دارد و از نظر قوام هم نرم است. در صورتی که رزین اوایل بهار یا اواخر زمستان جمع شده باشد، رنگ کهربایی یا طلایی خواهد داشت و موقع ساخت کلیفون هم سفت است.
انواع کلیفون
کلیفون رزینی است که از گونههای مختلف درختان سوزنیبرگ تهیه میشود. سه نوع مختلف از کلیفون وجود دارد که به روش بازیابی آن بستگی دارد:
- رزین صمغ
- رزین چوب
- رزین روغنی.
رزین صمغ
این رزین از گونههای مختلف درختان کاج زنده به دست میآید.
از درختان یک شیره به نام اولئورزین جاری میشود، سپس اولئورزین تقطیرشده تا سقز بهعنوان ماده تقطیر و رزین صمغ بهعنوان مانده تقطیر به دست آید.
رزین چوب
از کندههای کاج قدیمی رزین چوب تولید میشود.
رزین روغن
از خمیر سولفات چوب درختان سوزنیبرگ نیز رزین روغن به دست میآید که به عنوان یک محصول جانبی مورد استفاده قرار می گیرد
عرضه کنندههای کاج برای تولید کلیفون چوبی در حال کاهش است و امروزه عمدهترین انواع تولیدشده عبارتاند از: کلیفون صمغی و کلیفون روغنی.
