شناخت گام ها به ما کمک می کند تا حرفه ای تر بنوازیم و حتی بخوانیم.گام ها در واقع ریتم صحیح را ایجادمی کنند.در این مطلب از وبلاگ اموزشگاه موسیقی الهام قصد داریم تا گام دیاتونیک را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.تا انتهای مطلب با ما باشبد.
گام دیاتونیک
گام دیاتونیک گامی است که از پنج پرده و دو نیم پرده تشکیل شده که در آن، نیمپردهها بیشترین فاصله را از یکدیگر دارند.
فاصله های میانی هر گام دیاتونیک ممکن است پرده یا نیم پرده باشد و به طور کلی درهرگام دیاتونیک پنج پرده و دو نیم پرده وجود دارد ( باستثنای گام کوچک هماهنگ که شرح آن بعداً خواهد آمد ) . هرگاه یکی از نیم پرده های گامی بین درجات سوم و چهارم دیگری بین هفتم و هشتم واقع شوند ، آن را گام بزرگ ( ماژور) گویند .
به عبارت دیگر گام بزرگ به گامی گفته می شود که فاصله های درجات آن نسبت به درجه اول گام ( تونیک ) به ترتیب دوم بزرگ ، سوم بزرگ ، چهارم و پنجم درست ، ششم وهفتم بزرگ ، و هشتم درست باشد .
مقام قطعاتی که از نت های گام بزرگ ساخته شده اند نیز بزرگ است . دانگ یا تتراکورد هر دانگ مرکب از چهار نت ( صدای ) پی در پی است دانگ که حدود آن یک فاصله چهارم درست را تشکیل میدهد .
گام دیاتونیک شامل دو دانگ است که بوسیله یک فاصله دوم بزرگ (یک پرده) ازهم جدا شده اند .
گامهای ماژور
در گامهای ماژور فاصله های درجات دودانگ بریکدیگر منطبقند . حد فاصل بین دو دانگ در تمام گامها یک پرده است .
گام ماژور گامی دیاتونیک است که در آن فاصله تمام درجهها یک پردهاست به جز فاصله بین درجه سوم و چهارم و فاصله بین درجه هفتم و هشتم، که نیم پرده هستند. گام ماژور استوار شده بر روی نت «دو» به صورت «دو-ر-می-فا-سل-لا-سی-دو» است.
گام مینور
گام مینور طبیعی گامی دیاتونیک است که در آن فاصلههای نیم پرده، به ترتیب بین درجههای دوم و سوم و درجههای پنجم و ششم قرار گرفتهاند. گام مینور طبیعی بر روی نت «لا» به صورت «لا-سی-دو-ر-می-فا-سل-لا» است. این گام در واقع متناظر با گام ماژور دو است که از نت ششم شروع شده و تا هشت درجه دنبال شده باشد.
درجات گام
برای هر گام دیاتونیک میتوان هشت درجه مشخص کرد که آنها را با اعداد رومی هم نشان میدهند. بین بعضی درجات گام فاصلهٔ نیم پردهای است و بین بعضی دیگر فاصلهٔ یک پردهای وجود دارد.
معمولا حل شدن یا حرکت از سمت یک نت به نت دیگر در حالتی که فاصلهٔ نیم پردهای داشته باشند قویتر از وقتی است که فاصلهٔ یک پردهای بینشان باشد. یعنی هرگاه فاصلهٔ بین دو نت نیم پرده باشد کشش بیشتری بین آنها وجود دارد و حرکت از یکی به دیگری روانتر و خوشایندتر است.
این یکی از دلایلی است باعث می شود بعضی درجات گام اهمیت بیشتری پیدا کنند.
نت های تونال (Tonal)
به درجات یکم، چهارم، پنجم و هشتم نتهای تونال یا مایگی میگویند( یعنی مایهٔ گام را تعیین میکنند). این درجات در تمام گام های دیاتونیک( ماژور و مینور) نسبت به تونیک فاصلهٔ درست دارند و نتهای اصلی گام محسوب میشوند.
نت های مُدال (Modal)
درجات سوم، ششم و هفتم مُدال یا مقامی نامیده میشوند. این درجات در گامهای ماژور و مینور متغیرند یعنی بنیهٔ فاصلهٔ آنها به نسبت نوع گام میتواند کوچک یا بزرگ باشد. در واقع برای تبدیل گام ماژور به مینور تئوریک کافی است درجهٔ سوم و ششم و هفتم گام ماژور را نیم پرده پایین بیاوریم به همین خاطر به این درجات گام، مقامی (تعیین کنندهٔ مقام) یا مدال( تعیین کنندهٔ مُدالیته یا مینور و ماژور بودن گام) می گویند.
3 پاسخ
مطالب مفیدی بود سپاس از شما
سپاس فراوان از توجه شما به فرهنگ و موسیقی
ممنون از شما و همراهیتون