ابراهیم قنبری مهر یک سازنده ساز بود که پدر سازسازی ایران لقب داشت. ویولنیست‌های بزرگی در دنیا مثل یهودی منوهین و داوید اویستراخ از طرفداران سازهای او بودند! در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ما همراه باشید تا با مسیر هنری این سازنده ساز ایرانی آشنا شوید.
تولد و کودکی
ابراهیم قنبری مهر در سال ۱۳۰۷ در تهران چشم به جهان گشود. او کودکی سختی داشت و در ۶ سالگی پدرش را از دست داد؛ بنابراین پس از تحصیل تا مقطع پنجم ابتدایی شروع به کار در زمینه‌های مختلف نجاری، آهنگری، و ریخته‌گری کرد. او به هیچکدام از این کارها علاقه نداشت و علاقه واقعی‌اش موسیقی بود. در آن زمان ابراهیم قنبری مهر از رادیو ویولن نواختن ابولحسن صبا را شنیده بود و شیفته آوای آن شده بود؛ بنابراین پس از گذشت چند سال برای یادگیری ویولن نزد او رفت.
شروع حرفه ساز سازی ابراهیم قنبری مهر
ابراهیم قنبری مهر مدتی اصول نت نویسی، گام‌های موسیقی ایرانی و غربی و نوازندگی را از ابولحسن صبا آموخت؛ سپس استاد به او پیشنهاد داد ویولن‌سازی را شروع کند. ابراهیم قنبری مهر با معرفی استاد ابوالحسن صبا نزد سورن آراکلیان که حقوق‌دان، موسیقی‌دان و ویولن‌ساز ارمنی بود رفت و ساخت ویولن را از او آموخت. سرانجام او در سال ۱۳۴۴ کارگاه سازسازی وزارت فرهنگ و هنر را برگزار کرد.
ابراهیم قنبری مهر در سال ۱۳۳۹ به پیشنهاد سِرژ خوتسیف، استاد ویلن هنرستان عالی موسیقی، از سوی اداره هنرهای زیبا برای کارآموزی در کارگاه اتی ین واتلو که در پاریس قرار داشت به فرانسه رفت. در آنجا او به خاطر مهارت بالا در سازی‌سازی مستقیم وارد دوره عالی شد و به جای ۲ سال، در ۶ ماه این دوره را تمام کرد! در نهایت او پس از بازگشت به ایران با کوله‌باری از تجربه نه تنها ویولن‌سازی می‌کرد؛ بلکه به ساخت سازهای ایرانی و رفع اشکالات آن‌ها مشغول بود.
برخی از فعالیت‌های حرفه‌ای
• ابراهیم قنبری مهر از دهه چهل خورشیدی با پشتیبانی وزارت فرهنگ و هنر و یک گروه پژوهشی، در زمینه زنده کردن سازهای باستانی ایران تلاش کرد. کرمیل و کرنای از جمله این سازها بودند که وی از روی نمونه‌های موجود در موزه تخت جمشید و نقاره‌خانه مشهد بازسازی کرد.
• ابراهیم قنبری مهر از روی نقاشی‌های ظروف به جا مانده دوره ساسانی، نسبت نوازنده به ساز را اندازه‌گیری کرد و بربط‌هایی شبیه بربط‌های آن دوران ساخت. سازهای بربط ساخته او، با دو نوع صفحه چوبی و صفحه پوستی ساخته میشدند.
• وی با هدف اصلاح سازهای ایرانی تغییراتی در آن‌ها ایجاد کرد؛ مثل تنظیم فاصله گوشی، ثابت کردن خرک سه‌تار، تثبیت پرده‌های تار و سه‌تار با فلز، تغییر سرپنجه تار و سه‌تار به قالب گیتار، ایجاد شیار در اطراف دهانه کاسه و نقاره تار، طراحی ساز سنتور کروماتیک و تغییرات در سازهای قانون و کمانچه.
