اسماعیل واثقی یک نوازنده سنتور، تنبک، آهنگساز و رهبر ارکستر است که فعالیت‌های جهانی فراوانی در عرصه موسیقی انجام داده است. در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام، به بیوگرافی این هنرمند می‌پردازیم.
کودکی و شروع مسیر موسیقی اسماعیل واثقی
اسماعیل واثقی در سال ۱۳۲۵ در تبریز متولد شد. او یک برادر بزرگ‌تر به نام حسین واثقی داشت که وی نیز از آهنگسازان موسیقی فیلم سینمای ایران بود و در اروپا اقامت می‌کرد. اسماعیل واثقی برای تحصیلات ابتدایی به تهران آمد و در سال ۱۳۳۹ وارد هنرستان موسیقی ملی شد. اساتید سنتور او ارفع اطرایی، حسین ملک، محمد حیدری و فرامرز پایور بودند. از اساتید سنتور او نیز می‌توانیم به محمد اسماعیلی حسین تهرانی اشاره کنیم. سرانجام او در سال ۱۳۴۶ از هنرستان موسیقی فارغ‌التحصیل شد.
ورود به دانشگاه
اسماعیل واثقی پس از دریافت دیپلم، در سال ۱۳۵۰ وارد دانشکده موسیقی هنرهای زیبای تهران شد. در دانشگاه نیز مانند دوران دبیرستان، از محضر اساتید برجسته‌ای مثل هرمز فرهت، محمدتقی مسعودیه، علیرضا مشایخی و توماس کریستین دیوید بهره برد و آهنگسازی را از آن‌ها آموخت. او هم‌زمان با دوران تحصیلش، به مدت سه سال در هنرستان موسیقی ملی، دانشسرای هنر و دانشسرای عالی تدریس کرد. پس از پایان دانشگاه، در سال ۱۳۵۳ تصمیم گرفت برای ادامه تحصیل به خارج از کشور برود.
در ابتدا استاد داریوش صفوت که موسیقی‌دان سنتی و از بنیان‌گذاران مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران بود، به اسماعیل واثقی پیشنهاد کرد به فرانسه برود. او به موسیقی‌شناسی علاقه‌ای نداشت؛ بنابراین پیشنهاد استاد صفوت را رد کرد و به اتریش رفت. در اتریش نیز از آکادمی موسیقی وین در رشته آهنگسازی فارغ‌التخصیل شد.
کارنامه هنری اسماعیل واثقی
اسماعیل واثقی در دروان اقامتش در اتریش، نزدیک به ۲ هزار و ۸۰۰ کنسرت مختلف برگزار کرده است که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم. وی در گروه کلمنچیچ کنزرت (Clemencic Consort)، سنتور و سازهای کوبه‌ای می‌نواخت. این گروه به دنبال بازسازی موسیقی دوران قرون وسطی بودند و چندین سال مداوم با واثقی همکاری کردند. از طرفی وی چندین بار با نوازنده ویولن‌سل مشهور، یویوما همکاری کرد و در کنسرت‌های او به عنوان تک‌نواز حضور یافت.
در سال ۱۳۹۳ به خاطر تجربه‌ای که واثقی در موسیقی قرون وسطی داشت، از او دعوت شد تا در یک پروژه موزیکال – نمایشی در سالن کنسرت هاوس وین همکاری کند. این فستیوال هر سال یک موضوع منحصر به فرد داشت و آن سال موضوعش «پند و اندرز و توطئه» بود. اسماعیل واثقی با بسیاری از اساتید ادبیات مشورت کرد و منظومه «ویس و رامین» را برای این فستیوال پیشنهاد داد. او در طول چهار الی پنج ماه برای این منظومه ۸ هزار بیتی، آهنگ نوشت. این برنامه با استقبال فراوانی رو به رو شد و یک سال بعد در مونیخ هم به روی صحنه رفت.
اسماعیل واثقی در سال ۱۳۸۷، به خاطر ۳۳ سال فعالیت آموزشی و برگزاری کنسرت‌های آموزشی برای کودکان و نوجوانان در استان تیرول اتریش، عنوان پرفسوری را از وزارت فرهنگ اتریش دریافت کرد. در ایران نیز وی در ۲۹ مرداد سال ۱۳۹۷ آلبوم ترانه‌های شیدا و عارف به همراه ارکستر ملی ایران اجرا و رهبری کرد.
برخی از آثار اسماعیل واثقی
- چهارمضراب برای ۲ سنتور و ارکستر
- اورتور جهان پهلوان
- فانتزی برای تار و ارکستر
- ترانه‌های شیدا و عارف با صدای سیما مافیها
- آلبوم فصل ایثار با صدای سیامک علیقلی
- آلبوم کوچه و آفتاب خوبان با صدای بیژن بیژنی
- موسیقی فیلم میعادگاه خشم به کارگردانی سعید مطلبی
- موسیقی فیلم سفر سنگ به کارگردانی مسعود کیمیایی
- موسیقی فیلم کوچه مردها به کارگردانی ایرج قادری
