بلا ویکتور یانوش بارتوک که به اختصار بلا بارتوک شناخته می شود ، یکی از بزرگترین موسیقیدانان اهل مجارستان بود.این موسیقیدان برجسته از سنین بسیار پایین وارد عرصه موسیقی شد و تحول شگرفی نیز بر موسیقی مجارستان نهاد.در ادامه این بخش از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با بیوگرافی بلا ویکتور یانوش بارتوک بیشتر آشنا شوید.
بیوگرافی بلا ویکتور یانوش بارتوک
بِلا ویکتور یانوش بارتوک به مجاری Béla Bartók در ۲۵ مارس ۱۸۸۱ در شهر کوچکی در پادشاهی مجارستان دیده به جهان گشود. این شهر در حال حاضر سننیکولئو مره نام دارد و در کشور رومانی واقع است وی آهنگساز، موسیقی شناس، و پیانیست برجستهٔ مجار بود. او از پیشگامان موسیقی مدرن جهان بود و به خاطر توجه و جمع آوری موسیقی محلی کشورهای اروپای شرقی از بنیانگذاران موسیقی شناسی قومی به شمار میرود. از وی به همراه فرانتس لیست به عنوان نامدارترین آهنگسازان مجارستان یاد میکنند.
زندگینامه :
بلا بارتوک در ۵ سالگی پدرش را از دست داد و بعد از آن به همراه مادر و خواهرش در شهرهای مختلف مانند پرسبورگ، براتیسلاوا زندگی کردند و از همان سال آموزش نواختن ساز پیانو را در نزد مادرش پائولا آغاز کرد. ابتلایش به بیماری اگزما وی را گوشهنشین کرده بود و اوقات خود را در تنهایی و با گوش دادن به نوای پیانوی مادر میگذراند.
بلا بارتوک در همان ابتدای کودکی استعداد خود در زمینه موسیقی را شناخت و برحسب نوشته های مرجع به نقل از گفته های بلا بارتوکاز مادرش او در سنین پایین می توانست تفاوت بین ریتم های مختلف پیانو را در رقص ها تشخیص دهد.
آغاز آهنگسازی در ۱۱ سالگی
مادر بارتوک به او در دوران کودکی اموزش پیانو داد بلا بارتوک در از ۱۱ سالگی شروع به آهنگسازی نیز پرداخت و در طی دوسال قطعه کوتاهی به نام “The Course of the Danube” را ساخت.
بارتوک پیانو را زیر نظر ایستوان تومان (István Thomán) که شاگر فرانز لیست ( Franz Liszt) و برای آهنگسازی زیر نظر جانوس کسلر ( János Koessler) در اکادمی موسیقی رویال در بوداپست آموزش دید.
او بسیار تحت تاثیر زولتان کودالی (Zoltán Kodály) قرار گرفت که به یکی از دوستان صمیمی او تبدیل شد بارتوک با زولتان کدای در مطالعه بر روی موسیقی فولکلور مجاری همکاری داشت.
سبک موسیقی بارتوک بسیار بکر است و از ملودیها و ریتمهای موسیقی مجار و انواع دیگر موسیقی سنتی الهام گرفتهاست. او اول اثر ارکسترایی خود را با نام کاسات Kossuth که یک ملودی سیمپاتیک و به افتخار لاجوس کاستات یکی از قهرمانان مجارستان در سال ۱۸۴۸ ساخت.
وی توانست در همان دوران ابتدای زندگی اش ۴۰ قطعه موسیقی با پیانو به خوبی بنوازد. از آثار او میتوان به اپرای کاخ ریش آبی، ساز ضربی و چلستا، کانتاتا پروفانا و موسیقی پیانو که یک مجموعهٔ ۱۵۳ قطعهای کوچ است و دنیای ذرات نامیده میشود نام برد.
دو رمند مهم د رموسیقی بارتوک
بارتوک در موسیقی خود از دو روند مهم پیروی کرد، که تأثیرات به سزایی بر دیگر آهنگسازان قرن بیستم و بیست و یکم داشت. یکی استفاده از سیستمهایی نوین برای نوشتن هارمونیهای تنال، و دیگری استفاده از تمهای محلی در آثارش بود. بارتوک با الهام از موسیقی محلی، به خصوص موسیقی مجارستان، فرمهای تنال نوینی را ابداع کرد.
در سال ۱۹۰۷، بلا بارتوک به آموزش پیانو در آکادمی رویال پرداخت. این موقعیت باعث شد که او تورهای مختلفی در اروپا به عنوان پیانیست بگذارد و از این طریق نیز توانست در مجارستان کار کند. که از میان شاگردانش فریتز ریاینر Fritz Reiner ، جورج سلتی Sir Georg Solti ، گئورگی ساندور György Sándor ، ارنو بالوق Ernő Balogh ، و لیل کراس Lili Kraus جایزه نوبل را گرفتند.
مهاجرت به آمریکا
بعد از آن بارتوک به امریکا مهاجرت کرد و در آنجا به جک بیسوناند Jack Beesonand و ویئولت آرچر Violet Archer تدریس کرد. در سال ۱۹۰۸ او بهمراه کودالی به جستجو و پژوهش به مناطق حومه در آنجا رفته و در مورد ملودی های سنتی قدیمی ماگیار Magyar پرداختند. علاقه زیاد و سیری ناپذیر آنها در موسیقی سنتی، با علاقه به فرهنگ خاص آن مناطق همراه شد. آنها کشفیات بسیار قابل توجهی داشتند.
موسیقی ماگیار به در گذشته به عنوان موسیقی جیپسی Gypsy دسته بندی شده است. آنها دریافتند که این ملودیهای سنتی بر اساس مقیاس های پنتاتونیک pentatonic که مشابه آداب و رسوم آسیای شرقی، آسیای مرکزی، آناتولیا و سیبری است.
آنها از این ملودی ها برای قطعات خود استفاده کرده و در سبک خود ادقام کردند. موسیقی بارتوک همگام با موسیقی سنتی، کلاسیک و مدرنیسم هست.
ملودی ها و هارمونیک او نیز از موسیقی مجارستان، رومانی، و دیگر ملت ها تاثیر بسیار گرفته است. بلا بارتوک در آثار اولیه خود بسیار از ریتم ها در رقص های آسیمتریک و هارمونی های پانگنت در موسیقی بلغارستان استفاده کرد.
وفات
سرانچام در ۲۶ سپتامبر ۱۹۴۵ بارتوک در حالی که در بیمارستان نیویورک همسرش دیتا و فرزندش پتر او را در بر داشتند، از دنیا رفت و در نیویورک به خاک سپرده شد. در سال ۱۹۸۸ بعد از جدایی اروپای شرقی از اروپای غربی، پسرش بلا جی.آر توانست پیکر پدر را به بوداپست منتقل کند. مجسمه بارتوک در جلوی دومین کلیسای واحد بوداپست نهاده شد.
