عبدالله فراهانی که به‌‌نام میرزا عبدالله هم شناخته می‌شود، نوازنده تار و سه‌تار است؛ البته به‌طور ویژه بیشتر برای نوازندگی سه‌تار شناخته می‌شود. این هنرمند ردیف موسیقی ایرانی را به نظم درآورده است؛ بنابراین یکی از اساتید بزرگ موسیقی کلاسیک ایرانی به حساب می‌آید. در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام، با کارنامه هنری او آشنا می‌شوید.
تولد و کودکی میرزا عبدالله فراهانی
میرزا عبدالله فراهانی در سال ۱۲۲۲ در فراهان در خانواده‌ای متولد شد که در زمینه موسیقی فعالیت داشتند. پدرش علی اکبر فراهانی نوازنده تار در دوران ناصرالدین‌شاه بود. بسیاری از اعضای دیگر خانواده او نیز نوازنده بودند؛ ازجمله برادرش میرزا حسن و ناپدری‌اش آقا غلامحسین فراهانی که اولین اساتید موسیقی میرزا عبدالله محسوب میشدند. بعدها خود میرزا عبدالله با دانسته‌هایش، به برادر کوچک‌ترش آقا حسین قلی هم موسیقی را یاد داد.
ردیف میرزا عبدالله
میرزا عبدالله فراهانی با تجدید نظر در دستگاه‌های دوازده‌گانه موسیقی ملی ایران و ادغام برخی از آن‌ها، ۷ دستگاه کامل را پدید آورد. به نقل از روایت روح الله خالقی، اولین بار علینقی وزیری موضوع به نت درآوردن ردیف میرزا عبدالله را با ابراهیم آژنگ رئیس مطرح کرد. استاد وزیری و آژنگ به منزل عبدالله فراهانی رفتند و پیشنهاد دادند تا آثار این استاد را بنویسند و برای آیندگان ثبت کنند. میرزا عبدالله ابتدا شک داشت که آن‌ها بتوانند دقیقا آن‌چه را که او می‌نوازد، بنویسند؛ اما پس از آن که علینقی وزیری نت‌‌ها را نواخت، استاد از دقیق بودن آن‌ها اطمینان یافت. آن‌ها این کار را به مدت ۱۸ ماه مداوم انجام دادند تا ردیف هفت دستگاه میرزا عبدالله نوشته شد.
فعالیت در زمینه تدریس
استاد عبدالله فراهانی، تا آخر عمر یک استاد تمام عیار بود و با صبوری، شاگردان زیادی را تربیت کرد؛ ازجمله مهدی‌قلی هدایت، فرصت شیرازی، ابوالحسن صبا، حسین هنگ‌آفرین، سید حسین خلیفه، مهدی‌خان صلحی، اسماعیل قهرمانی، سید مهدی دبیری، محمد ایرانی مجرد و فرزندش احمد عبادی. کلاس‌های او در محله امام زاده یحیی و بعدها در خیابان عین الدوله برگزار میشد.
میرزا عبدالله در زمینه تدریس بسیار با سخاوت بود و همواره برای توسعه و رشد موسیقی کلاسیک ایرانی می‌کوشید. او از شاگردانی که توان مالی نداشتند، هزینه‌ای برای آموزش دریافت نمی‌کرد؛ بلکه به آن‌ها کمک مالی هم می‌کرد.
