اپرا یک هنر غربی است که ترکیبی از موسیقی و هنرهای نمایشی محسوب میشود. در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام قصد داریم شکلگیری موسیقی اپرا در ایران را بررسی کنیم.
تاریخچه اپرا در ایران
اولین ردپاهای موسیقی اپرا در ایران، به زمان ناصرالدین شاه برمیگردد. در آن زمان ناصرالدین شاه طی مسافرتهایش به اروپا، با هنر اپرا آشنا گردید و به آن علاقهمند شد. وی تصمیم گرفت با الهام از اپراخانههای اتریش و آلمان، یک اپراخانه در اطراف کاخ گلستان بسازد. این تصمیم هرگز عملی نشد؛ چرا که جامعه غالبا سنتی ساخت اپراخانه را مخالف شرع دانستند و آن مکان را به تکیه تبدیل کردند و تعزیهخوانیهای مختلف در آن اجرا کردند؛ البته بعدها رضاخان این تکیه را تعطیل کرد.
دومین ردپاهای اپرا در ایران، متعلق به دوران پهلوی دوم است. در آن زمان با تاسیس تالار وحدت، نهادهای موسیقی غربی ازجمله اپراخانه تهران، ارکستر سمفونیک تهران، گروه کر تهران و باله ملی ایران بازگشایی شدند. در کنار این مراکز، یک هنرستان موسیقی هم ساخته شد تا برای این نهادها متخصص تربیت کند. بسیاری از خوانندگان و نوازندگان نیز برای یادگیری این هنر غربی به خارج از کشور رفتند؛ مثل خانم تاجبخش، فرح عافیتپور، روح انگیز یشمی، نسرین آذر، شاکه ماکاریان، پری ثمر، افسانه خدابندهلو، هیلا قره خانیان، سودابه صفاییه، خانم فتورهچی، پری زنگنه، منیر وکیلی، آقایان حسین سرشار، احمد پارسی، آصفچی، روبین آقابگیانس، آلک برکنیان، ساکو قوکاسیان، رشید وطندوست، اسفندیار قرهباغی و دنیل گوژوین.
اولین مولفان اپرا
علی نقی وزیری : او چندین اپرای کوچک نوشت.
احمد پژمان: اپرای جشن دهبان را بر اساس داستانهای فولک ایرانی ساخت.
حسین دهلوی: اپرای معروف مانا و مانی را ساخت.
لوریس چکناواریان: سازنده اپرای معروف رستم و سهراب است.
اولین خوانندگان اپرا در ایران
فاخره صبا
اِولین باغچهبان
منیر وکیلی
سودابه تاجبخش
آقای حسین سرشار
احمد پارسی