تفاوت پیانو، ارگ و کیبرد

سه واژه ای که شاید برای تازه کارها مشابه به نظر برسد پیانو، ارگ و کیبرد می باشد.اما آیا می دانستید این سه واژه کاربردهای کاملا متفاوتی با هم دارند؟در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با تفاوت پیانو، ارگ و کیبرد آشنا شوید.

تفاوت پیانو، ارگ و کیبرد

بطور کلی و در تعریفی خلاصه : ارگ، سازی است که با فشار دادن کلیدی فشار هوا در لوله های آن ساز جریان یافته که صدا و ملودی ایجاد میکند. پیانو با فشار دادن کلید آن چکشی نرم به سیمی محکم برخورد میکند و ایجاد صدا میکند.

کیبورد وسیله ای الکتریکیست که صداها و ملودی ها از قبل در حافظه آن ریخته میشود و به وسیله برق و فشار دادن کلیدهای آن کار میکند و صدا به وسیله ی اسپیکر در می آید. البته در حال حاضر کیبوردهای بسیار پیشرفته نیز آمده اند که میتوانند صدای تمام سازها را شبیه سازی کنند.

برای اینکه بدانید ساختار، تاریخ و کاربرد این سه ساز چقدر با هم فرق دارند، ادامه ی این مقاله را مطالعه کنید

۱- پیانو

پیانو یکی از سازهای صفحه کلید دار  و مشهورترین آن‌ها است که دارای سابقه ای طولانیست ، و قدمت آن به بیش از ۳۰۰ سال پیش میرسد.

این ساز اقتباسی از چنگ بود، که از چکش های کوچک، برای ضربه زدن به سیمهایش استفاده شده. این مکانیزم همان چیزی است که امروزه در پیانو ها به کار میرود، اگر چه بسیار بیش از آن زمان تکامل یافته است.

صدای پیانو در اثر برخورد چکش‌هایی با سیم‌های فلزی آن در داخل جعبه چوبی تولید می‌شود. این چکش‌ها در اثر فشرده شدن کلیدها (کلاویه‌ها) به حرکت در می‌آیند.

سیم‌های پیانو به صفحه‌ای موسوم به «صفحهٔ صدا» متصل شده‌اند که نقش تقویت‌کنندهٔ صدای آن‌ها را دارد. مقدار کشش (همچنین طول، قطر، جنس و شکل و ساختار-مترجم) این سیمها با یکدیگر فرق دارد، که همین امر باعث میشود هر سیم، نت متفاوتی را ایجاد کند.

این صداها در اثر لرزش سیمها به وجود می آیند و برای مدت زمان محدودی ادامه می یابند. بنابراین برای به صدا در آوردن دوباره اش، باید مجددا کلید (کلاویه) فشرده شود. یک کلید پیانو میتواند صدایی با کیفیت های مختلف ایجاد کند، هرچند که جنسش همیشه از نوع صدای پیانو است.

به طور کلی پیانو از ۸ اکتاو تشکیل شده و بالاترین دامنه صوتی را در بین ساز های معمول (به جز ارگ کلیسا) دارد، به طوریکه در شکل فعلی‌اش به‌طور معمول دارای هشت اکتاو است و قادر به تولید فرکانس‌هایی از حدود ۲۷ تا ۴۱۸۶ هرتز می‌باشد، در حالی که در مقام مقایسه ساز ویولن تنها قادر به تولید حدود پنج اکتاو و بهترین خواننده‌ها تنها قادر به خواندن حدود سه اکتاو هستند.

۲ – ارگ

ارگ گرفته شده از کلمه یونانی(( όργανον ارگانون به معنی ابزار، عضو یا وسیله ازسازهای بادی است   که نت‌های آن بر روی صفحه‌کلید اجرا می‌شود.

این ساز از قدیمی‌ترین سازها در فرهنگ اروپایی است و در اجرای موسیقی مذهبی   و کلیسائی از دیرباز بکار میرفته است. در منابع  عربی و فارسی قدیم به این ساز ارغنون می‌گفتند. ارگان بیشترین محدوده صوتی  را در میان تمام ساز ها داراست. صفحه کلید ارگ ها شبیه صفحه کلید پیانو هاست، با این حال صدایشان بسیار متفاوت است!

تصور می شود که پیشینه ی ارگ به حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد بازمیگردد، و در دنیای غرب سابقه ای طولانی داشته است. این ساز عموما در کلیساها استفاده می شود.

در ارگ صفحه کلید های متعددی وجود دارد که با دست یا پا نواخته میشوند. هنگامی که این کلید ها فشرده میشوند، نوازنده چرخه ای را کامل میکند که باعث میشود هوا درون ارگ به حرکت درآید.

هیچ ضربه ای به صورت فیزیکی، آنچنان که در پیانو هست، وارد نمیشود. ارگ می تواند صدای یک نت را برای مدت زمان نامحدودی نگهدارد، بدون اینکه به دوباره نواختنش نیازی باشد

صدایی که از طریق استفاده از لوله ها و لوازم الکترونیکی، در ارگ ها ایجاد میشود، می تواند از صدای شیپور یا نی، تا صدای انواع سازهای بادی، متغییر باشد.

۳ – کیبورد

کیبورد در سازهای شستی‌دار (کلاویه‌ای) موسیقی به شستی‌ها و اهرم‌هایی گفته می‌شود که به ترتیبِ ویژه‌ای کنار هم قرار دارند و با فشردن آن‌ها صدایی با بسامد مشخص تولید می‌شود.

بعضاً به کیبورد، کلمهٔ اُرگ هم اطلاق می‌شود  و اغلب پیانوی دیجیتال هم خوانده می شوند که اشتباه است. ، با این حال برخی می گویند کیبورد ها بیشتر به ارگ های لوله ای شباهت دارند! آنها سازهای صفحه کلیدی مدرن و معاصرند.

کیبورد سازی الکترونیک و کلاویه‌ای است که قادر به تولید طیف گسترده‌ای از صداها است. کیبوردها با نیروی الکتریکی کار میکنند، و زمانی که کلیدی فشرده میشود، نت ها به صورت دیجیتالی تولید میشوند. نت ها میتوانند برای مدت زمان نامحدودی امتداد یابند.

کیبورد ها معمولا قابل حمل هستند. نیازی به تیون (کوک) کردن ندارند و در انواع مختلفی از لحاظ اندازه و کیفیت موجودند.

از کیبورد ها می توان برای ایجاد صدای سازهای مختلف استفاده کرد، سازهایی مانند پرکاشن ها، سازهای بادی یا حتی سازهای زهی. از کیبورد در استودیوها، مجالس، و کنسرت‌ها بسیار استفاده می‌شود.