تمیز کردن ویولن، از چند جهت اهمیت دارد. اول؛ کثیفی ویولن میتواند روی صدای ساز تاثیر منفی بگذارد. دوم؛ تمیز نکردن ساز باعث کهنه شدن و فرسوده شدن آن میشود. سوم؛ برای یک نوازنده حرفهای، یک ساز کثیف اصلا جلوه خوبی ندارد؛ به خصوص اگر کنسرت یا اجرای زنده داشته باشد. متاسفانه، ویولن میتواند از طریق راههای متعددی آلوده شود. یکی از این راهها، کولیفون یا رزین است.
بعد از هر بار تمرین، مقداری از گرد کولیفون روی سیمها و بدنه ساز باقی میماند. یکی دیگر از عوامل کثیف شدن ویولن، دستان نوازنده هستند؛ حتی اگر قبل از هر بار تمرین دستانتان را بشورید، همچنان دستتان در طول تمرین عرق میکند و باعث لک شدن ساز میشود. گرد و غبار نیز همیشه روی کثیف شدن سازتان تاثیر میگذارند. با توجه به این عوامل، برای نگهداری ویولن، حتما باید تمیز کردن آن را یاد بگیرید. در ادامه پنج گام اصولی برای تمیز کردن ویولن به شما آموزش میدهیم. برای خواندن مطالب آموزشی بیشتر، حتما به وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام سر بزنید.
مرحله ۱ : قبل از تمیز کردن ویولن، دستهایتان را بشورید.
دستهای ما در هر حالتی، کمی آلودگی و عرق دارند که میتوانند ساز را کثیف کنند. آلودگیهای دست، معمولا به شکل لکهای بیرنگ روی ساز دیده میشوند. بهتر است حتما قبل از آغاز مراحل تمیز کردن ویولن، دستهایتان را به خوبی بشورید و خشک کنید. به طور کلی قبل از تمرینات روزانه هم به بهداشت دستهایتان توجه کنید.
مرحله ۲: سیمها
با تمیز کردن سیمها شروع کنید؛ زیرا معمولا سیمها زودتر از سایر بخشهای ویولن کثیف میشوند. پیشنهاد میکنیم هر روز حتما گرد کولیفون را از روی سازتان پاک کنید. برای این کار، ابتدا به یک پارچه بدون پرز یا ابریشمی نیاز دارید؛ بهتر است جنس این پارچه از میکروفابیر یا فلانل باشد.
سپس دستمال را به آرامی و با ملایمت، روی سیمها از بالا به پایین بکشید. اگر کولیفون زیادی روی سیمهایتان ریخته است، میتوانید هر از چند گاهی از «الکل خالص» هم استفاده کنید. فراموش نکنید که الکل هرگز نباید به بدنه ساز برخورد کند؛ زیرا باعث از بین رفتن رنگ آن میشود. برای جلوگیری از برخورد الکل با بدنه ساز، باید یک کاغذ روی گریف صفحه انگشت گذاری، یعنی دقیقا زیر سیمها قرار دهید.
مرحله ۳: بدنه ویولن
در سومین مرحله تمیز کردن ویولن، باید به سراغ بدنهاش بروید. یک دستمال جدید میکروفابیر یا فلانل بردارید و هرگز آن را با آب، الکل یا هر مایع دیگری خیس نکنید. دستمال را به صورت دایرهای و با ملایمت روی بدنه بکشید تا گرد و خاک و رزین را از روی آن پاک کنید.
خرک و سوارخهای f هم نیاز به تمیز شدن دارند. برای تمیز کردن این نواحی، بهتر است از دستمال استفاده نکنید؛ زیرا دستمال ممکن است در سوارخهای f یا خرک گیر کند. وسیله مناسب برای تمیز کردن این قسمتهای ویولن، گوش پاک کن است. به محض رنگ گرفتن گوش پاک کن، آن را کنار بگذارید و از یک گوش پاک کن جدید استفاده کنید.
مرحله ۴ : مایع پولیش
پس از این که بدنه ساز را به طور کامل تمیز کردید، میتوانید آن را جلا دهید. برای این کار باید از مایع پولیش ویولن استفاده کنید. هرگز برای این کار جلا دهندههای دیگر، مثل جلا دهنده چوب را به کار نبرید.
برای استفاده از مایع پولیش نیز باید چند نکته مهم را رعایت کنید. اول این که این مایع فقط مخصوص بدنه ساز است و نباید به خرک یا سوراخهای f برخورد کند. دوم؛ ابتدا این مایع را روی یک گوشه کوچک ویولن تست کنید تا مطمئن شوید به رنگ بدنه آسیب نمیرساند، سپس آن را به سایر بخشها بزنید.
سوم؛ به حجم مایع پولیش دقت کنید. نباید مایع پولیش را مستقیم روی ساز بریزید یا دستمال را بیش از حد با مایع خیس کنید؛ بلکه فقط چند قطره از آن را روی دستمال اسپری کنید.
مرحله ۵ : جعبه ساز
بله! تمیزی جعبه ویولن هم درست به اندازه تمیزی خود ساز مهم است! اگر بعد از انجام دادن تمام مراحل تمیز کردن ویولن، سازتان را در یک جعبه کثیف بگذراید، همه زحماتتان را نابود کردهاید. گرد و غبار موجود در جعبه نه تنها ویولن را کثیف میکند؛ بلکه به موهای آرشه نیز آسیب میزند. پیشنهاد میکنیم حداقل یک بار در هفته، جعبه ساز را خالی کنید و با استفاده از «جارو برقی» آن را تمیز کنید.