تکست یا لیریکس؟ کدام صحیح است؟

بسیاری از اصطلاحات موسیقی از واژگان لاتین می باشند که در زبان فارسی با کلمات مناسب جایگزین شده اند. اگرچه بسیاری از این مفاهیم با همان نام اولیه مورد استفاده قرار می گیرند اما گاهی در این تغییر زبان اشتباهاتی رخ می دهد که مفهوم با واژه ای غلط در میان اهالی هنر رواج می یابد. یکی از این موارد تکست می باشد که در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام به آن پرداخته ایم.

لیریکس چیست؟

متن ترانه یا لیریکس به واژگانی گفته می‌شود که یک ترانه را می‌سازند و معمولاً از ابیات و بند برگردان‌ها تشکیل شده‌است.

به نویسنده‌ی متن یک ترانه ترانه‌سرا گفته می‌شود. به متن یک قطعه موسیقی گسترده مانند اپرا، لیبرتو گفته می‌شود. مفهوم یک ترانه می‌تواند صریح یا ضمنی باشد. برخی ترانه‌ها انتزاعی و از بابت معنایی غامض هستند که در این موارد، اکتشاف آن‌ها منجر به تأکید بر فرم‌ موسیقایی، جمله‌بندی قطعه‌ی موسیقایی، وزن شعر و تقارن بیان می‌گردد.

لیبرتو

لیبرتو یا اپرانامه متن آوازها و گفتارهایی است که در یک نمایش اپرا بکار می‌رود. واژه بکار رفته در زبانهای اروپایی برای این مفهوم واژه ایتالیایی لیبرتو (libretto) به معنی «کتابچه» است.

واژه اپرانامه از برنهاده‌های فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.

تکست چیست؟

همانطور که پیشتر گفته شد برای هر کدام از متون مورد استفاده از موسیقی اصطلاح خاصی وجود دارد و به متن یک ترانه لیریکس گفته می شود اما حتما شنیده اید که بسیاری از افراد متن یک آهنگ یا همان شعر آهنگ را تکست می نامند.

در حقیقت «تکست» را می توان تقریباً یک غلط مصطلح برای برگردان انگلیسی “شعر” نامید که در میان هنرمندان رواج یافته است و به اشتباه مورد استفاده قرار می گیرد.

در ادبیّات انگلیسی به هر نوع نوشته ای «تکست» میگویند، ولی اصطلاح درست برای شعر یک آهنگ «لیریکس» می باشد. متذکر می شویم، شعر یک آهنگ.