جلال‌الدین تاج اصفهانی یکی از خوانندگان برجسته آواز سنتی بود که در سال ۱۲۸۲ خورشیدی در اصفهان متولد شد. وی در موسیقی سنتی جایگاه ویژه ای دارد . در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با این هنرمند به نام ایرانی بیشتر آشنا شوید.
بیوگرافی جلال‌الدین تاج اصفهانی
پدرش شیخ اسماعیل از اهالی هنر و آشنا با گوشه‌ها و ردیف‌های آوازی در انواع دستگاه موسیقی سنتی بود و از آن جهت که بر منبر وعظ نیز با صدایی گرم و گیرا می‌خواند به تاج الواعظین شهرت داشت.
جلال‌الدین نیز هم در کیفیت صدای حنجره و هم شوق آواز کم از پدر نداشت و به تناسب سن، موسیقی را خوب می‌فهمید؛ از این رو هر کجا که فرصتی بود او نیز می‌خواند مگر در محضر پدر.
نُه ساله بود که صدای آوازش برای اولین بار به طور اتفاقی به گوش پدر رسید. کشف استعداد و نبوغ موسیقیایی جلال الدین، شیخ را چنان بر سر ذوق آورد که او را از همان سن تحت تعلیم و حمایت خود گرفت و سپس او را پیش استادانی چون سیدعبدالرحیم اصفهانی،نایب اسدالله،میرزا حسین ساعت ساز(خضوعی)،میرزا حسین عندلیب،حبیب شاطر فرستاد تا علم موسیقی اش را بیشتر کند.
وی به اشعار سعدی علاقه زیادی داشت و گزیده‌هایی از اشعار سعدی و دیگر شاعران را حفظ بود و در هنگام اجرای آواز به تناسب زمان و محیط از آن اشعار استفاده می‌کرد. دکلاماسیون شعر، تحریرهای برجسته، تنوع تحریری، صدایی رسا و قدرتمند و مناسب خوانی برخی از ویژگی‌های آوازی اوست .
فعالیت هنری
جلال‌الدین تاج اصفهانی از همان سال ۱۳۱۹ همکاری با رادیو را آغاز کرد و از ۱۳۲۸ به همکاری با رادیو اصفهان پرداخت. وی ضمن خوانندگی، سرپرست نوازندگان رادیو اصفهان نیز گردید.
جلال در رادیو اصفهان به اجرای برنامه‌هایی با تار اکبر خان نوروزی و برنامهٔ آموزش گوشه های دستگاههای موسیقی ایرانی پرداخت.
در سنین جوانی بنا به ارشاد قطب السادات ؛ تاج چندی را نزد شیخ خزعل گذراند و پس از فروپاشی دستگاه شیخ، به رشت و تهران و اصفهان سفر کرد و در اصفهان ساکن گردید.
آتش دل
از ماندگارترین آثارش می‌توان به آتش دل اشاره کرد. تاج در طول فعالیت حرفه‌ای خود به تدریس نیز اشتغال داشت.
ایرج، علی‌اصغر شاه‌زیدی، رضا قرنیان اصفهانی، حمیدرضا نوربخش، نصر الله معین، علیرضا افتخاری، همایون فال و استاد محمدرضا شجریان همگی از شاگردان نام آشنای او بودند.
توصیف تاج از زبان شجریان
محمدرضا شجریان در خصوص تاج چنین گفته است:
«شادروان تاج مردی بود سلیم‌النفس و با مناعت طبع هرگز در طول مدت زندگی اش به خاطر مال دنیا و مسائل مادی به کسی کرنش نکرد و به این خاطر مدح کسی را نگفت و از همه تعریف و تمجید می‌کرد و همه را با نام خیر یاد می‌کرد، شاید کسی به خاطر نداشته باشد که او حتی یک بار از کسی گلایه کند یا از کسی بد بگوید او حتی اگر از کسی رنجشی می‌دید و خاطرش آزرده می‌شد، این رنج و آزردگی را با سکوت بزرگوارانه‌ای تحمل می‌کرد. تاج از استادانش با احترام فراوانی یاد می‌کرد.
وفات
جلال‌الدین تاج اصفهانی صبح روز سیزدهم آذرماه ۱۳۶۰ در سن ۸۶ سالگی زندگی را در خانه‌ی پدری، بدرود حیات گفت و تن بی‌جانش در آرامگاه خانوادگی تاج واقع در تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شد.
