بیوگرافی استاد جلیل شهناز
ایران در زمینه موسیقی هنرمند به نام کم ندارد اما در بخش نوازندگی بی شک نام استاد جلیل شهناز را می توان با عنوان برجسته تری به کار برد. استاد جلیل شهناز را می توان در زمره یکی از برجسته ترین نوازندگان تار تاریخ موسیقی سنتی ایران برشمرد که تکرار نشدنی است .
زندگی نامه استاد جلیل شهناز
جلیل شهناز، در سال ۱۳۰۰ در اصفهان به دنیا آمد. تقریباً همه اعضای خانواده وی با موسیقی آشنایی داشتند و در رشته‌های مختلف هنر از جمله تار، سه تار، سنتور و کمانچه به مقام استادی رسیدند.
پدرش «شعبان خان» علاقه وافری به موسیقی اصیل ایرانی داشت و علاوه بر تار که ساز اختصاصی او بود، سه‌تار و سنتور هم می‌نواخت. عموی او غلامرضا سارنج هم از نوازندگان کمانچه بود.
جلیل شهناز، از کودکی به موسیقی علاقه‌مند شد و نواختن تار را در نزد عبدالحسین شهنازی و برادر بزرگ خود حسین شهناز که به خوبی ساز می‌نواخت، آغاز کرد. پشتکار زیاد و استعداد شگرف جلیل به حدی بود که در سنین جوانی از نوازندگان خوب اصفهان شد.
وجه متمایز
نکاتی که این نوازنده تار را هم عصران خود متمایز می کرد نگرش متفاوت به ردیف و خلق جمله بندی های مختص به خود بود .استاد جلیل شهناز با پشتوانه قوی موسیقی دستگاهی خود جملاتی را در لحظه خلق می کرد که در نوع خود منحصر بفرد بود .
درک و دریافت وی از ریتم در موسیقی سنتی ایران و بداهه پردازی در دوره های مختلف ریتمیک یکی دیگر از شاخصه های این نوازنده سرشناس موسیقی ایرانی بود که با تمامی نوازندگان دوره خود تفاوت داشت .
تبحر نوازندگی جلیل شهناز سونوریته ای ( صدادهی) منحصر بفرد را برایش به ارمغان آورد به طوریکه علاقه مندان به موسیقی با شنیدن جمله بندی ها و مضراب های ساز وی به سرعت می گفتند این صدای تار جلیل شهناز است .
پس از پیروزی انقلاب اسلامی جلیل شهناز به همراه فرامرز پایور (سنتور)، علی اصغر بهاری (کمانچه)، محمد اسماعیلی (تنبک) و محمد موسوی (نی) گروه اساتید را تشکیل داند و کنسرت هایی را در نقاط مختلف جهان به روی صحنه بردند.
چهره ماندگار
وی در سال ۱۳۸۳ به عنوان چهره ماندگار هنر و موسیقی برگزیده شد. همچنین در ۲۷ تیر سال ۱۳۸۳، مدرک درجه یک هنری (معادل دکترا) برای تجلیل از یک عمر فعالیت هنری به جلیل شهناز اهدا شد.
در سال ۱۳۸۷، محمدرضا شجریان، گروهی که با آن کار می‌کرد را به افتخار جلیل شهناز، گروه شهناز نام گذاشت.
جلیل شهناز، علاوه بر نواختن تار، که ساز اختصاصی اوست، با نواختن ویولون، سنتور و تمبک نیز آشنایی داشت. معروف است که او در شیوه نوازندگی می‌تواند با ساز خود علاوه بر نواختن، آواز هم بخواند.
درگذشت
استاد جلیل شهناز پس از یک دوره بیماری صبح روز دوشنبه ٢٧ خرداد ١٣٩٢ در بیمارستان دی درگذشت. محمدرضا شجریان پس از درگذشت استاد فرمودند: استاد جلیل شهناز در من شور و عشق آفرید و من با صدای تار شهناز بدین جارسیدم و کلمۀ شهناز فقط لایق شهناز و استاد جلیل شهناز را بسان حافظ که تکرار ناشدنی‌ست خواند.
