رنگ صدا در موسیقی به چه معناست؟

رنگ صدا که به آن طنین، تمبر یا تیمبر هم گفته می‌‌شود، یکی از اصطلاحات مهم موسیقی است. نوازندگان و خوانندگان به صورت مکرر با این اصطلاح رو به رو می‌شوند و باید به معنای آن مسلط باشند. در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام، مفهوم رنگ صدا در موسیقی را به طور کامل توضیح می‌دهیم.

رنگ صدا در موسیقی چیست؟

رنگ صدا در موسیقی یا تمبر (timbre)، کیفیت خاص هر صدا است که آن را از سایر اصوات متمایز می‌کند. این رنگ صدا در نتیجه تولید امواج صوتی مختلف به وجود می‌آید. ما نیز با گوش‌هایمان آن را می‌شنویم و ادراک می‌کنیم. انسان‌های سالم به طور ذاتی توانایی تشخیص رنگ صدا را دارند؛ درست همان‌طور که می‌توانند تفاوت بین شکل اجسام را تشخیص دهند. همه افراد در زندگی روزمره با کمک رنگ صدا می‌توانند صدای اشخاص مختلف و پدیده‌های متفاوت را تشخیص دهند. نوازندگان و خواندگان نیز با کمک همین مفهوم انواع اصوات را طبقه‌‌بندی می‌کنند.

رنگ صدا در نوازندگی

رنگ صدای هر سازی نسبت به ساز دیگر متفاوت است؛ مثلا ویولن و پیانو تیمبر کاملا متفاوتی با یکدیگر دارند. یک ساز معین نیز نت‌هایی را تولید می‌کند که هر کدام رنگ صدای متفاوتی دارند؛ مثلا در ساز ویولن رنگ صدای نت‌های فا و سل متفاوت است.
جالب اینجاست که حتی اگر دو نوازنده یک ساز معین و نت‌های معین را بنوازند، همچنان رنگ صدای نوازندگی‌شان متفاوت خواهد بود؛ زیرا کوچک‌ترین عوامل از جمله وضعیت بدن نوازنده، نوع نفس‌گیری و قدرت انگشتان می‌تواند بر رنگ صدا در موسیقی تاثیر‌گذار باشد.

رنگ صدا در خوانندگی

اصطلاح رنگ صدا در خوانندگی هم کاربرد فراوانی دارد. حتما تا به حال تقسیم بندی صدای خوانندگان به گروه‌های سوپرانو، آلتو، تنور، باریتون یا باس را شنیده‌اید؛ در واقع این تقسیم‌بندی به رنگ صدای خوانندگان اشاره دارد. هر خواننده‌ای باید با کمک یک معلم آواز حرفه‌ای، رنگ صدایش را کشف کند تا بتواند از توانایی موسیقیایی‌اش به بهترین شکل استفاده کند.