صفر تا صد روانشناسی موسیقی!

تا به حال اصطلاح روانشناسی موسیقی را شنیده‌اید؟ با معنا و مفهوم این شاخه از علم آشنایی دارد؟ در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام قصد داریم همه‌‌چیز را درباره این دانش جذاب توضیح دهیم!

روانشناسی موسیقی چیست؟

روانشناسی موسیقی، شاخه‌ای از علم روانشناسی و موسیقی‌شناسی است. هدف این علم، توصیف رفتارها و تجربه‌های موسیقیایی است؛ مثل فرآیند درک موسیقی و نقش آن در زندگی روزمره، تحلیل روانی آهنگ‌ها و بررسی واکنش ادراکی ما به آن‌ها. این علم و تحقیقات آن در بسیاری از زمینه ازجمله موسیقی‌درمانی، آهنگسازی، آموزش، هوش و خلاقیت کاربرد دارد.

تاریخچه روانشناسی موسیقی

تا قبل از قرن ۱۹ مطالعه موسیقی از طریق مدل سازی ریاضی بود. اولین آزمایش‌های این زمینه در قرن ۶ قبل از میلاد توسط فیثاغورث انجام شد. بعدها نظریه‌پردازانی مثل آناکساگوراس و بوئتیوس همین مسیر را ادامه دادند و معتقد بودند موسیقی را می‌تواند از طریق فیزیک فهمید. آریستوکسنوس یکی از اولین کسانی بود که با این مسیر مخالفت کرد و اعلام کرد موسیقی را می‌توان از طریق بررسی ادراک و حافظه انسان‌ها مطالعه کرد.
در اواخر قرن ۱۹ روانشناسی موسیقی مدرن در مکتب ساختارگرایی، در کنار روانشناسی تجربی عمومی شروع به رشد کرد. ویلهلم وونت یکی از اولین افراد این حوزه بود و ارتباط ریتم با تنش حرکتی و آرامش را مطالعه کرد. زمانی که مکتب ساختارگرایی جای خود را به مکتب گشتالت و رفتارگرایی داد، روانشناسی موسیقی از بررسی تاثیر واکنش‌های انسانی فراتر رفت. در این دوران گیزا ریویس (Géza Révész) و آلبرت ولک (Albert Wellek) تحقیقات بیشتری در زمینه آموزش موسیقی و مهارت‌های موسیقی انجام دادند. کارل سی شور نیز روانشناسی استعداد موسیقی را ابداع کرد.

زمینه‌های تحقیقاتی روانشناسی موسیقی

ادراک و شناخت

یکی از مباحثی که در این علم بررسی می‌شود، چگونی درک افراد از آهنگ‌های مختلف است که شامل رشته‌های مختلف علوم اعصاب، علوم شناختی، تئوری موسیقی، علوم رایانه، روان‌شناسی، فلسفه و زبان‌شناسی می‌شود.

پاسخ عاطفی

منظور بررسی عواطف انسانی است که با شنیدن آهنگ‌ها در افراد ایجاد می‌‌شود. دانشمندان نوع موسیقی، نوع واکنش و ویژگی‌های شنوندگان را بررسی می‌کنند.

عصب روانشناسی

دانشمندان از تصویربرداری‌های مغزی استفاده می‌کنند تا مکانیسم‌های مغزی مربوط به شنیدن و اجرای آهنگ‌‌ها را بررسی کنند.

فرهنگ

منظور این است که فرهنگ چطور بر سلیقه موسیقی، حافظه موسیقی و واکنش‌های افراد به موسیقی تاثیر می‌گذارد.