استاد شجریان از اسطوره های موسیقی ابران به شمار می رود که در سطح جهانی نیز بسیار شناخته شده می باشد.این استاد ارجمند همئاره درارتقا سطح موسیقی ایرانی تلاش می نمود و از تلاش های وی می توان به ابداع چندین ساز اشاره نمود.در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ساز های ابداعی استاد شجریان بیشتر آشنا شوید.
ساز های ابداعی استاد شجریان
طی سالها، دههها و قرنها، سازهای ایرانی که تعدادشان کم نیست توسط هنرمندان مختلف در مقاطع مختلف تاریخی به تکامل رسیدهاند و در ساختار فیزیکی و نحوه نواختن آنها تغییراتی به وجود آمده است.
برخی دیگر از سازها نیز به همان شکل اولیه باقی ماندهاند و شکل و شمایل ایرانی و باستانی خود را حفظ کردهاند (مانند سازهایی که به موسیقی فلکوریک تعلق دارند و فاقد ربع پردهاند) دلیل بکر بودن اینگونه سازها شاید این است که در ادوار گذشته، توسط هنرمندان آن اعصار کامل شدهاند و عدم وجود کاستیها و ضعفها، دلیل عدم تغییر در ساختار و شیوه نواختن آنهاست.
در این میان برخی از سازهای قدیمی نیز به مرور زمان به انزوا رفتهاند و به نوعی منسوخ و منقرض شدهاند و حال نامی از آنها نیست، اگر هم هست به واسطه تلاش هنرمندان عرصه موسیقی مقامی است.
طی سالها و دهههای گذشته همچنین برخی از موسیقیدانان و نوازندگان و خوانندگان با توجه به تواناییها و شناختشان از موسیقی ایرانی اقدام به ساخت سازهای جدید کردهاند که البته تعداد بسیار کمی از آنها در حال حاضر کاربردهای اجرایی دارند و گاه در تولید آثار امروزی مورد استفاده قرار میگیرند.
«صراحی»، «شاهصراحی»، «صراحی آلتو»، «بمصراحی»، «شهرآشوب»، «شهرآشوب آلتو»، «بمساز»، «شهنواز»، «شهبانگ»، «کرشمه»، «باربد»، «تندر»، «ساغر»، «سبو سوپرانو»، «دل و دل آلتو»، «دل و دل سوپرانو »و «پرهیب» سازهایی هستند که توسط شجریان ابداع شدهاند.
نمایشگاه
نخستین نمایشگاه سازهای ابداعی محمدرضا شجریان در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۰ و دومین نمایشگاه در شهریورماه ۱۳۹۲ به کوشش موسسه فرهنگی هنری «دلآواز» در خانه هنرمندان برگزار شد و مورد توجه موسیقیدانان و اهالی فن قرار گرفت که البته انتقادهایی را نیز در پی داشت.
شجریان در این نمایشگاه بیش از ده سنتور داشت که با ۱۴ یا ۱۶ ساز دیگر رونمایی شدند. در میان سازهای ابداع شده توسط وی سنتور سهم بیشتری دارد و دلیلش تخصص این هنرمند در زمینه شناخت و تسط بر نحوه نوازندگی این ساز زهی است.