ترومپت سازی با صدای گرم است که اگر به تاریخچه آن نگاهی بیندازیم بیشتر در مصارف جنگی کاربرد داشته است.در این بخش از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ساز ترومپت ،ساز سپاهیان روم بیشتر آشنا شوید.
آشنایی با ساز ترومپت
ترومپت به فرانسوی ( trompette )، به انگلیسی ( ( trumpet از سازهای بادی برنجی است که در محدودهٔ سوپرانو ، زیرترین صدا را در بین سازهای بادی برنجی میتواند تولید کند.
ترومپت یک ساز انتقالی است و ظاهری شبیه ساز کورنت دارد. فرق آن با کورنت در لولهٔ آن است که در بیشتر طول خود، قطری یکسان دارد. ولی در کورنت از قسمت دهانی تا انتهای ساز به تدریج لوله گشاد میشود که همین امر موجب گرمتر شدن صدای کورنت نسبت به ترومپت شده است.
ترومپت در انواع موسیقیها، مانند موسیقی کلاسیک ؛ موسیقی جاز و موسیقی پاپ کاربرد دارد. از دیگر سازهای هم خانواده با ترومپت میتوان هورن، ترومبون و توبا را نام برد.
درترومپت نسبت به سازهای دیگر مانند هورن ، ترومبون ، باریتون ، توبا از آلیاژ برنج بیشتری استفاده شده است. افرادی که نوازنده این ساز می باشند را اصطلاحا” Trumpeterیا Trumpet player می نامند.
رایج ترین ترومپت اغلب روی سی بمل تنظیم می شوند که نت دو میانه دونت زیر تر از سی بمل می باشد ، گر چه انواع ترومپت های زیادی در این خانواده سازها وجود دارد.
بر روی لوله سه دگمه مشاهده میشود که اولی باعث ازدیاد طول لوله برای بدست آوردن یک پرده بم میشود، فشار دگمه دوم صوت را نیم پرده و فشار دکمه سوم یک پرده و نیم پایین میآورد.
ساختمان ترومپت
لوله ترومپت به صورت مخروطی ویژهاست که به دهانهای ناقوسی منتهی میشود لوله این ساز تا سده ۱۵ به شکل مستقیم ساخته میشده و از آن به بعد به شکل منحنی ساخته میشود.
بر روی لوله سه دکمه مشاهده میشود که اولی باعث ازدیاد طول لوله برای بدست آوردن یک پرده بم میشود، فشار دکمه دوم صوت را نیم پرده و فشار دکمه سوم یک پرده و نیم پایین میآورد.
تاریخچهی ساز ترومپت
ترومپت قدمتی دیرینه، نزدیک به ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد دارد که در میان سپاهیان روم رواج داشته است.
ترومپتهای ابتدایی را از چوب خیزران و شاخ حیوانات میساختند و در شکارگاهها و جنگها از این ساز استفاده میکردند. با گذشت زمان یونانیان ترومپت فلزی را ساختند و بعدها در اروپا فردی به نام دنر نخستین ترومپت فلزی را ساخت.
در سده ۷ تا سده ۱۳ میلادی در چین به صورت ترومپت بلند نواخته میشد که از انواع آن ترومپتهای استخوانی خاصره و صدف دریایی است.
نوعی ترومپت راست درمصر باستان ویژه امورنظامی و رژه مرسوم بوده که نمونههای مسی و نقره ای آن را از آرامگاه فرعون توت انخ آمون بدست آمد. از دوران صفویه ترومپت اروپایی در ایران و ترکیه سازی آشنا بودهاست.
ترومپتهای اولیه بدون کلید یا بدون پیستون بودند. ولی با گذشت زمان در سال ۱۸۱۰ هلیدی با اضافه کردن کلیدهایی به پیشرفت این ساز و دیگر سازهای بادی برنجی کمک کرد.
انواع ترومپت
همانطور که گفته شد ترومپت یک ساز انتقالی است و انواع مختلفی مانند ترومپت دو، سی بمل، ر، میبمل، می، لا و سل دارد که بسته به دامنهی صوتی و کاربرد مورد نظراز هر یک از انواع آن استفاده میشود.ملاک انتخاب نوع ترومپت سهولت اجرای قطعه و مطلوب بودن صدا و رنگ ساز در اجراست.
نوازندگان مطرح ترومپت
- مورتایمر
- آلن رابین (سبک ریتم اند بلوز)
ترومپت در ایران
در ایران از این ساز و دیگر سازهای بادی برنجی مانند ترومبون، ساکسیفون، شیپور و … علاوه بر گروهنوازیها و ارکسترها در مراسمهای مذهبی ایام محرم هم استفاده میکنند.
نوازندگان ایرانی ترومپت
- منوچهر بیگلری
- امید حاجیلی
- نصرالله زرینپنجه
- محمود قراملکی
- مصطفی گرگینزاده