یکی از سازهای جذاب آفریقایی، ساز ماریمبا است. این ساز در ظاهر شبیه به یک زیلوفون بسیار بزرگ است؛ اما در ساختار تفاوتهای فراوانی با آن دارد. اگر دوست دارید همهچیز را درباره این ساز کوبهای بدانید، در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ما همراه باشید.
لغتشناسی ماریمبا
در زبان انگلیسی کلمه ماریمبا، برای اولین بار در سال ۱۷۰۴ استفاده شد. این کلمه منشا بانتو دارد؛ بانتو گروهی شامل ۵۰۰ زبان در آفریقای سیاه است. پیشوند «ما» به معنای بسیاری و «ریمبا» به معای زیلوفون است.
ساختار ساز ماریمبا
ماریمبا از تیغههای چوبی یا تیغههای فایبرگلاس مصنوعی ساخته شده است که روی یک استند قرار میگیرند. ماریمباهای چوبی نسبت به ماریمباهای مصنوعی خوشصداتر هستند؛ مخصوصا اگر از چوب رز ساخته شده باشند. چوب پاداوک نیز میتواند یک جایگزین مقرون به صرفه برای چوب رز باشد. تیغهها در نتهای پایینتر پهنتر و طولانیتر هستند و هر چه به سمت نتهای بالاتر میرویم، باریکتر و کوتاهتر میشوند. ماریمباهای مدرن، دو ردیف تیغه دارند؛ در حالی که در قدیم ماریمباهای دارای یک ردیف تیغه چوبی بودند.
تیغههای ماریمبا سوراخهایی برای رد شدن ریسمان دارند و توسط هم ریسمانها محکم در کنار هم نگه داشته میشوند. این تیغهها مانند کلیدهای پیانو، به صورت کروماتیک چیده شدهاند. زیر هر تیغه نیز یک لوله تشدیدکننده وجود دارد که صدا را تقویت میکند.
ماریمباهای استاندارد آمریکایی روی A4=440 هرتز و ماریمباهای تجاری که برای ارکستر بهتر هستند، روی A4=442 هرتز کوک میشوند.
نوازنده با ابزاری به نام پتک، روی تیغهها ضربه میزند. جنس پتکها از چوب توس، خیزران یا فایبرگلاس است. در پایین ترین نتها از پتکهای نرمتر و در بالاترین نتها از پتکهای سختتر استفاده میشود. امروزه این ساز به صورت تکنوازی در ارکستر، گروههای کوبهای و گروههای برنجی مورد استفاده قرار میگیرد.
مقایسه ماریمبا و زیلوفون
- برد ماریمبا از زیلوفون کمتر است.
- در ماریمبا جا به جایی اکتاو وجود ندارد؛ اما زیلوفون یک اکتاو بالاتر از نوشته شده صدا میدهد.
- تیغههای ماریمبا از زیلوفون نرمتر است؛ بنابراین طنین آن عمیقتر و ملایمتر است.
- محدوده صوتی ماریمبا ۴ اکتاو پایین تر از زیلوفون است.
