سنتور یکی از سازهای ایرانی و محبوب است که در رده سازهای زهی قرار می گیرد.در مورد تعویض سیم سنتور و نحوه نگه داری صحیح آن سوالاتی وجود دارد که در ادامه اینمطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام به سوالات رایج در مورد سیم سنتور و زمان تعویض آن پرداخته شده است.با ما همراه باشید.
سوالات رایج در مورد سیم سنتور و زمان تعویض آن
چه زمانی باید سیم های سنتور را تعویض کرد؟
همه ساز ها نیاز به رسیدگی دارند و در مورد ساز هایی که سیم عامل نوازندگی آن ها می باشد نیز این مورد صدق می کند.به همین علت باید بهترین زمان تعویض سیم های ساز را بدانید تا مشکلی در صدای ساز ایجاد نشود.
زمان تعویض سیم بستگی به ساعات تمرین روزانه ، فشار دست نوازنده ، مرغوبیت سیم، رطوبت محیط و … دارد . معمولا سیم ها بعد از مدتی دچار زنگ زدگی ، رنجه شدن در قسمت پشت پرده ها ( در
اثر انگشت گذاری ) ، عدم پایداری کوک ، دو صدایی و گز زدن می شوند که در این صورت باید تعویض شوند .
هنرجویان و نوازندگان سنتور اگر استفاده ی معمولی از ساز خود دارند هر دو سال یکبار باید سیم ها را تعویض کنند. اما نوازندگان حرفه ای که استفاده ی بیشتر و حرفه ای تری از ساز خود دارند هر ۴ ماه تا ۱ سال بسته به شرایط ساز و سیم ها، باید آن ها را تعویض کنند.
آیا حتما باید سیم های سنتور را تعویض کرد؟
اگر هنگام نواختن به ساز خود دقت کنید متوجه خواهید شد که سیم های سنتور در قسمت شیطانک و خرک، فشار زیادی را متحمل می شوند. با توجه به این فشار زیاد و سایش فلز روی فلز در همان قسمت، سیم های سنتور به مرور زمان فاسد می شوند.
با وجود این فشار ها، به تدریج سیم ها خورده شده و دوپهن می شوند. این موارد نیز می توانند از دلایل نرسیدن به کوک خوب و مناسب در سنتور باشند.
علت سیاه شدن سیمهای سنتور
سیم سنتور در مواجه با رطوبت هوا اکسید شده و تغییر رنگ میدهد. اما ممکن است دو سنتور در شرایط برابر قرار داشته اما یکی از آنها بیشتر سیمهایش سیاه شود.
در این صورت دلیل آن تبادل الکترون بوده است و دلیل آن عناصر تشکیل دهنده چوب و سیم میباشد. جهت تمیز نمودن سیمها میتوان از سمباده استفاده نمود.
نحوه تعویض سیم سنتور:
– حدود ۸۰ سانتی متر نخ قرقره را با گره زدن یا خیس کردن و یا استفاده از مقدار کمی سریش به دور گوشی می پیچانیم.(در جهت خلاف عقربه های ساعت)
– حدود ۱۲۰ سانتی متر از سیم مورد نظر را جدا کرده ودو سر آن را به صورت زنجیر وار بپیچانید. برای این منظور حدود ۵ سانتی متر از سر سیم را روی طول سیم قرار دهید ، بطوریکه یک حلقه درست شود ، بعد با انگشت اشاره و شست حلقه را می فشاریم و با انگشتان دست دیگر شروع به تاباندن سیم می کنیم.باید دقت نمود که سیمها بصورت زنجیر و بهم بافته شوند و یکی تنها بدور دیگری بیچیده نشود.
برای اطمینان از گره درست و سالم می توان پس از انداختن سیمها هر کدام را با دست گرفته و کشید تا ازباز نشدن آن در ضمن نوازندگی حتم داشته باشید .در ضمن هر جفت سیم در تار حتما باید از یک قرقره جدا شود.
– یکی از دو سر حلقه شده سیم را که گره ضعیفتری دارد را به نخ قرقره گره می زنیم و سر دیگر که گره حلقه بهتر شده را در سیم گیر قرار می دهیم، سپس در حالیکه گوشی را در جهت خلاف عقربه های ساعت می پیچانیم، با دست دیگر سیم را می کشیم که محکم و در حالت کشش به دور گوشی بسته شود .این کار باعث میشود تا سیم روی گوشی فر نخورد .
اما در دورهای آخر سیم باید در راستای شیار شیطانک بسته شود که سیم از روی گوشی تا شیطانک به صورت صاف قرار گیرد .