ضرب آهنگ یا ریتم چیست؟

ضرب آهنگ یا ریتم از جمله واژه هایی است که در زمینه موسیقی بسیار مهم و کاربردی است و شناخت آن از اولین قدم های مهم برای شروع موسیقی می باشد. ضرب آهنگ یا همان ریتم به معنی توالی ضربه های آهنگ که برای موزون کردن نوای موسیقی به کار می رود.

به عبارت دیگر تکرار پی درپی یک حرکت پایدار در زمان مشخص را در موسیقی وزن یا ریتم می نامند.در ادامه این مطلب از وبلاگ اموزشگاه موسیقی الهام بیشتر بخوانید.

تعریف ریتم

به هر عمل یا حرکت متناوب ریتم می‌گویند. اساس ریتم در واقع یک الگو است که مدام تکرار می‌شود. معمولا انسان‌ها از کار‌هایی که یک الگوی منظم (یا همان ریتم) داشته

باشد لذت بیشتری می‌برند.

ریتم و حالت‌های مختلف آن در تمام عناصر طبیعی و اتفاقات و انرژی‌های آزادشده در محیط پیرامون و نیز حتی در مفاهیم و تصورات ذهنی نفوذ دارد.

هرچیزی که وجود دارد از ضرب‌آهنگی درونی تشکیل شده و همچنین در روند تکامل درگیر ریتم‌های بیرونی نیز می‌گردد و در نهایت مجموعه‌های منظم بزرگتری را شکل

می‌دهند.

این ریتم‌ها از انرژی‌هایی برخوردار هستند که در صورت همخوانی با ریتم‌های پیرامون در یکدیگر تافته شده و انرژی‌های همسوی بزرگتری را آزاد می‌کنند و نیز اگر با یکدیگر

همسویی و همخوانی نداشته باشند درصورت مواجهه قطعاً به یکدیگر آسیب می‌زنند و در روند حرکت یکدیگر اختلالاتی ایجاد می‌کنند.

ریتم در موسیقی

قطعاً تا به حال پیش آمده که با دقت به ضربان قلبتان و نظم فواصل زمانی آن توجه کنید. نظمی که متوجه آن می شوید چیزی نیست جز همان “ضرب‌آهنگ” یا “ریتم”، که در

طبیعت و محیط اطرافمان به وفور اتفاق می افتد و در دنیای موسیقی نیز آن را به کار گرفته ایم تا به قطعات موسیقی انسجام و در عین حال هیجان ببخشیم.

ما (شنوندگان موسیقی) این نظم را در سطوح مختلف درک می کنیم و در نتیجه گاهی با یک قطعه موسیقی دست می زنیم یا پا می کوبیم و یا سر تکان می دهیم.

مستقل ترین عنصر موسیقی

ریتم غریزی ترین درک ما انسان ها از ساختار موسیقی است و بنیادی ترین و مستقل ترین عنصر آن به شمار می‌رود، اما همین مفهوم ساده می تواند به اشکال پیچیده و

گوناگونی نمود پیدا کند.

در هر سبکی از موسیقی، نوع خاصی از ریتم را شاهد هستیم که می تواند در معرفی آن سبک نیز نقش داشته باشد. ریتم مانند یک نیروی نامرئی، موسیقی را به سمت

جلو هدایت می کند و باعث می شود تمامی اصوات از یک نظم واحد تبعیت کنند.

برای درک ساختارهای مختلف ریتمیک و پیچیدگی آنها، لازم است بدانیم که خود ریتم از چه اجزایی تشکیل شده است و هر کدام از این اجزا چگونه می تواند ریتم را به تناسب

سبک و فضای قطعات موسیقی تغییر بدهد.

اجزاء اصلی ریتم موسیقی  :

ریتم موسیقی، از دو قسمت تشکیل شده است.

•  ضرب یا تمپو (tempo)
• میزان نما (meter signature/  time signature)

سه چهارم، که به عنوان میزان نما است و تمپو که برابر با ۱۲۶ می‌باشد. عدد سه چهارم، مشخص کننده ی دو چیز است:

در هر میزان چند بیت یا ضرب وجود دارد و اینکه هر یک ضرب معادل چه نُتی است.

در واقع، عدد بالایی در هر میزان نما نشان می‌دهد که در هر میزان چند ضرب وجود دارد و عدد زیرین نشان می‌دهد که هر یک ضرب، معادل چه نُتی است (کدام نُت، یک ضرب را تشکیل می‌دهد).

Allegro

الگرو، یک کلمه ی ایتالیایی است که معنای سریع، شتابان و طرب انگیز را می‌دهد. اکثر کلمات موسیقی از زبان ایتالیایی گرفته شده است. این کلمه، به معنای این است که در هنگام نواختن، تمپویی در محدوده ی ۱۲۰ تا ۱۳۹ بیت (ضرب) در هر دقیقه داشته باشیم

تقسیمات ضرب

ضرب های اصلی هر قطعه موسیقی، چارچوب ریتمیک اصلی آن قطعه را بنا می کنند.

بنابراین هر ضرب با تقسیماتی که مبنای آن سیستم “دو دویی” است به دو یا چند ضرب با زمان (کشش) مساوی تقسیم می شود و به این شکل به ساختار کامل تری از ریتم

دست می یابیم.

با تقسیم هر ضرب به چندین ضرب، ریتم به مقوله پویا تری تبدیل می شود که می توان ملودی ها و ترانه ها را به اشکال مختلف بر بستر آن پیاده سازی نمود.

با انجام این تقسیمات، سیستم های ریتمیک مختلف مانند نمونه های متداول ۲/۴ و ۴/۴ و ۳/۴ و ۶/۸ و حالات دیگر بوجود می آید که در واقع دسته بندی های مختلفی از ضرب

های ایجاد شده هستند.