ترانه های قدیمی و موسیقی های آن برای بسیاری از افراد علاوه بر خاطره ای که دارد، قابل تقدیر است زیرا بسیار غنی و زیبا است. علیاکبر شیدا،پایه گذار اصلى تصنیف و ترانه به معنى و مفهوم امروزى و صاحب مشهورترین آثار موسیقی ایرانی در صد سال گذشته است .در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با این هنرمند بیشتر آشنا شوید.
علیاکبر شیدا
میرزا علی اکبر شیدا موسیقی دان ؛ شاعر ؛ ترانه سرا و خوشنویس ایرانی معاصر در سال ۱۲۵۹ هجری قمری در شیراز به دنیا آمد . شیدا فردی درویش و وارسته، فروتن و باصفا بود؛ نه تنها در تصنیف خوانی مهارت داشت، بلکه به سهتار نیز آشنایی داشت.
تخلص وی در شعر و ترانه، شیدا بود و نیز به علت پیوستگی با حلقه ی درویشان، لقب مسرورعلی را برای خود انتخاب کرد و با وجود حمایت والی شیراز، آنجا را ترک گفت و در خدمت صفا علیشاه ظهیرالدوله در خانقاه، خاکسار شد و تن به درویشی و فقر عارفانه داد.
علیاکبر شیدا، صاحب مشهورترین آثار موسیقی ایرانی در یکصد سال گذشتهاست. تصنیفها، اشعار و آهنگهای عاشقانه او بخش مؤثری از خاطرات نسلهای ایرانی از دهه ۱۳۲۰ به بعد است که در رادیو ایران بنا گذاشته شد. این اثرگذاری عمیق هنوز پس از ۶۰ سال و با وجود سانسور گسترده آثار ساخته شده براساس تصنیفهای شیدا که توسط خوانندگان زن خوانده شده همچنان پابرجاست.
با وجود اهمیت و شهرت شیدا به جز چند نقل قول از عارف و روح الله خالقی که در همه منابع تکرار میشوند، هنوز هیچ مطالعه مستقلی دربارهٔ شیدا انجام نگرفتهاست.
جنبش ادبی بازگشت
شیدا در سالهای اوج جنبش ادبی موسوم به «بازگشت» رشد کرد. جنبش ادبی بازگشت که برای یک قرن بر شعر دوره قاجار مسلط بود، سازماندهی خود را مدیون شکلگیری انجمن ادبی نشاط بود که در دوره فتحعلی شاه قاجار به همت «میرزا عبدالوهاب نشاط»؛ شاعر سرشناس، بنیان گذاشته شد. تا سالها بعد و در دورانی که شیدا تصنیف میسرود، این انجمن در اصفهان شاعران بزرگی را پرورش میداد و به دربار میفرستاد.
شیدا مدتها کاتب و منشی دستگاه حکومتی فارس بود. فتحعلی خان صاحب دیوان؛ حاکم فارس، به او توجه خاصی داشت. شیدا با او به تهران رفت و ساکن تهران شد. در تهران نیز مورد توجه اتابک و شعاع السلطنه و حاجب الدوله و بعضی دیگر قرار گرفت.
شیدا به حاج میرزا حسن صفی علیشاه، از شیوخ سلسله نعمت اللهی، ارادت داشت و به «مسرور علی» ملقب گردید.
پایه گذار اصلى تصنیف و ترانه به معنى و مفهوم امروزى
میرزا على اکبر شیدا را باید پایه گذار اصلى تصنیف و ترانه به معنى و مفهوم امروزى بدانیم. او راهگشا و راهنماى عارف در تصنیفسازى بود و به عبارت دیگر تاریخ تصنیف سازى و ترانهسرایى در ایران با شیدا آغاز مىشود، چه تصنیفهاى پیش از او، هرگز شکل تصنیفهاى او را نداشته و با شعر و موسیقى تا این حد همگام نبوده است!
درگذشت :
سرانجام میرزا علىاکبر شیدادر ۱۳۲۴ هجری قمری در گذشت و در ابنبابویه به خاک سپرده شد.