استاد علینقی وزیری در ۹ مهر ۱۲۶۵ دیده به جهان گشود. علینقی وزیری معروف به کلنل وزیری، از موسیقیدانان برجسته تاریخ موسیقی و از پیشگامان آهنگسازی برای اجرای ارکستری موسیقی ایرانی بود.در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با استاد علینقی وزیری بیشتر اشنا شوید.
بیوگرافی علینقی وزیری
وزیری در تهران به دنیا آمد و به واسطهٔ پدرش در نوجوانی وارد ارتش شد و از همین طریق با موسیقی نظامی آشنا شد. اگر چه در باقی عمرش مدتها در مناصب مختلف نظامی کار کرد و حتی به درجهٔ کلنلی هم رسید، اما علاقهٔ او به موسیقی نهایتاً بر علاقهاش به امور نظامی چیره شد و بیشتر عمرش را صرف موسیقی کرد. او که از دانشآموختگان مدرسه سن لوئی در تهران بود.
مبدع روشی برای نت نویسی
وی به جهت تأثیرات عمدهای که بر موسیقی سنتی ایران گذاشت، از جمله ایجاد روشی برای نت نویسی وشیوهٔ تدوین ردیف شهرت دارد در دنیای موسیقی ایرانی بسیار از وزیری علینقی گفته شده است.
او در پندارهای تاریخی متفاوتی قهرمان و ضد قهرمان بوده است؛ به گمان برخی نوآور و رهاییبخش و به گمان برخی دیگر تحریفکننده و گمراه؛ و به هر حال، نقشی تعیینکننده و منحصربهفرد در جریانهای موسیقایی سدهٔ حاضر داشته است، چنان که بازیگر اصلی در بوجود آوردن دگرگونیهای آغازین آن و شاخصترین نمود نظم مستقری که معترضان در میانهٔ قرن در برابرش صف آراسته بودند، به شمار میآید.
وی در ۳۱ سالگی به مدت ۵ سال در پاریس و برلین، به تحصیل و تجربه در علوم متعارف موسیقی غرب پرداخت.
وزیری در ۱۳۰۲ که به ایران بازگشت مدرسه عالی موسیقی را تأسیس کرد و به چاپ کتابهای متعدد و کنسرتها و ضبط صفحات گرامافون اقدام کرد.
در این فرصت به تحقیق در زمینه موسیقی پرداخت و هیئت علمی دانشگاه تهران پس از مدتی وی را به عنوان استاد کرسی هنر و زیباشناسی به تدریس در دانشگاه مأمور کرد.
وزیری پس از شهریور ۱۳۲۰ به ریاست اداره موسیقی کشور و مجله موسیقی و اداره رادیو مشغول شد اما چون با کارشکنیها مواجه شد به دانشگاه برگشت و تا پایان زندگی به تدریس پرداخت.
پدر موسیقی جدید ایران پس از انقلاب مشروطه
وزیری اولین پایهگذار و پدر موسیقی جدید ایران پس از انقلاب مشروطه است و باید او را پایهگذار موسیقی جدید ایران دانست.وی همچنین در ساختن و پرداختن نخستین سرود ملی جمهوری اسلامی ایران نیز فعالیت کرد .
استاد وزیری همچنین نخستین کتاب در رشته موسیقی ایرانی به شیوه علمی را با نام شیوهنامه تار نوشته است.
وی همچنین نتنویسی را در موسیقی سنتی ایران ترویج و دوعلامت عرضی سری و کرن را برای همین منظور ابداع کرد. وزیری برای اولین بار ردیف موسیقی ایرانی را به صورت مکتوب بهنت درآورد و از این طریق و نیز به واسطهٔ شاگردان بسیاری که تربیت کرد، تأثیراتی ماندگار بر موسیقی سنتی ایران گذاشت.
نتیجه سالها تدریس عاشقانه کلنل، شاگردانی شدند که بعدها بسیاری از آنان به استوانههای استوار موسیقی ایرانی بدل شدند.
از زمره مهمترینِ این شاگردان میتوان ازاستادانِ روانشاد ابوالحسن خان صبا، روحالله خالقی، موسی معروفی و اسماعیل مهرتاش نام برد.
کلنل وزیری افزون بر آهنگسازی، نوازندگیِ تار و تألیف و تدریس موسیقی، گاه خوانندگی نیز میکرد و صفحههایی نیز با صدای وی ضبط شده است.
درگذشت
استاد علینقی وزیری سرانجام در ۱۸ شهریور سال ۱۳۵۸، در ۹۲ سالگی درگذشت.