مرصع خوانی عبارت است از ترکیب دو شیوه بداهه خوانی و مرکب خوانی که نشان دهنده درک عمیق خواننده از فرهنگ موسیقایی ایران زمین شامل ردیف های مختلف ساز و آواز، چگونگی بکارگیری گوشه ها و استفاده از تحریرها و موتیف های ساز و آواز است. در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با این سبک بیشتر آشنا شوید.
مرصع خوانی چیست ؟
قول مرصع به آوازی گفته می شود که شعر و آهنگ به خوبی برابر و هم وزن باشد.لازم به ذکر است که این سبک را نباید با مرکب خوانی همانند دانست. مرکب خوانی ،اجرای یک آواز در چند مقام یا دستگاه است،در صورتیکه مرصع خوانی به آوازی اطلاق می شود که در آن شعر و تحریر و مقام آواز با بینش تمام برگزیده شده باشد.
در حقیقت می توان گفت مرصع خوانی کار هر خواننده ای نیست و سالیان زیادی زمان لازم است تا توانایی مرصع خوانی حاصل شود.
تردیدی نیست که در مرکب خوانی اگر مرصع خوانی نیز رعایت شود لطف و زیبایی و اثر خوانندگی صد چنان می گردد.
یکی از مشهورترین خوانندگان سبک مرصع خوانی
یکی از مشهورترین خوانندگان این سبک «رامبد صدیف» است و در این میان جناب آقای جلیل شهناز به عنوان نمونه توانمند دیگری از نوازندگان مطرح است.
در آواز معمول ایرانی، عنوان مرصع خوانی خیلی رایج نیست، و همانطور که گفته شد کار هر خواننده ای هم نیست که به آن بپردازد. البته اینجا بحث بر سر واژه هاست.
کلمه مرصع در صنایع دستی و یا حتی آشپزی هم کاربرد دارد. در واقع می توان گفت مرصع به آوازی گفته می شود که شعر و آهنگ به خوبی درهم آمیخته و برابر و هم وزن باشند. آوازی که درآن شعر و تحریر و مقام آواز، با بینش و بصیرت کامل برگزیده شده باشد.
از نمونه های این چنینی در دوران گذشته می توان به بعضی آوازهای مرحوم تاج اصفهانی اشاره کرد. موضوع شعر مناسب، حال و هوای ملودیک گوشه مورد نظر، تحریر مناسب و درست، ارائه واضح شعر و مختصاتی از این قبیل هم، از دیگر مشخصات آن هست.
