ملودیکا سازی است شبیه به ارگ کوچک که در بخشی از آن میدمند و کلیدهای روی آن را مانند ارگ می نوازند.این ساز یک ساز جالب با صدای دوست داشتنی است که در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام به معرفی کامل این ساز پرداخته ایم.پس لطفا تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا با این ساز جالب بیشتر آشنا شوید..
معرفی ساز ملودیکا
ملودیکا از سازهای بادی ( هوا صدا ) با زبانه ی آزاد و دارای صفحه کلید موسیقی می باشد. می توان گفت این ساز شبیه به هارمونیکا ( ساز دهنی ) و ارگ بادی است.
نحوه تولید صوت آن به گونه ای است که با فوت کردن و دمیدن در ملودیکا و همینطور فشردن دکمه های آن، صدای ساز شنیده می شود.
اما تفاوت عمده ملودیکا با سازهای بادی دیگر، چند صدایی (پولی‌فونیک) بودن آن است. از خصوصیت ملودیکا می توان به سبک و قابل حمل بودن آن اشاره کرد و همچنین حجم صدای تولید شده توسط آن بین دو تا سه اکتاو می باشد.
نام‌های دیگر ساز ملودیکا
در اقصی نقاط جهان نام‌های مختلفی بر ساز ملودیکا نهاده‌اند که از آن جمله می توان به این موارد اشاره کرد:
- ملودیورن Melodyhorn
- پیانیکا Pianica
- Blow Organ
- Blow Accordion
- فلوت کلیدی Key Flute
- کلاویتا Clavietta
- ویبراندونون Vibrandoneon
- ملودیون Melodion
- دیامونیکا Diamonica
- پیانو بادی Wind Piano
- Keyboard Harmonica
تاریخچه ساز ملودیکا
اولین بار ملودیکا در کشور ایتالیا توسط فردی به نام آندری بورل،ساخته شد و در سال ۱۹۵۰ میلادی کمپانی هونر شکل مدرن این ساز را ساخت که در واقع فرم امروزی این ساز است.
در ۱۹۶۰ ملودیکا توسط استفان مایکل ریش که یک آهنگساز مینیمالیست بود در قطعه ای بنام ملودیکا مورد استفاده قرار گرفت.
همچنین فیل مور در آلبوم همین حالا برای اولین بار ملودیکا را بکار گرفت. بعد ها نوازنده برزیلی هرمتو پاسکول ملودیکا را همراه با آواز خواندن استفاده کرد. استفاده ملودیکا توسط نوازنده ای به نام آگوستوس پابلو باعث شهرت هر چه بیشتر این ساز شد. در جامائیکا این ساز از طرفداران زیادی برخوردار و سازی محبوب در میان مردمانش به شمار می رفت.
به مرور زمان با گسترش این ساز طرفداران بسیاری را در سر تا سر جهان به خود اختصاص داد و همچنان علاقه مندان زیادی در بین موزیسین ها چه تک نوازی، همنوازی و همراه با ارکستر پیدا کرد.
پیانیست معروف سامان احتشامی از اولین افراد بود که در ایران از این ساز استفاده کرد.
امروزه این ساز با توجه به سبک بودن و ساختار جذابی که دارد طرفداران زیادی را در بین هنرجویان ایرانی پیدا کرده است.
اجزا و ساختار ساز ملودیکا
این ساز بادی دارای کلیدهایی است که در پیانو با نام کلاویه شناخته می شود و به آن کیبورد نیز گفته می شود. این ساز دارای مخزن هوا و یک نی است که به دهانه ساز متصل می شود.
به طور کلی اجزای ساز ملودیکا شامل
- لوله
- سرساز یا قمیش
- کیس
- بدنه پلاستیکی
- صفحه زبانه ها
- کیبورد
است.
جنس این ساز پلاستیکی و در برخی موارد چوبی است. سازی سبک کمتر از یک کیلو و دارای حدودا ۳۷ کلید است.
نحوه نواختن ملودیکا
ملودیکا که سازی بادی است همانند ساز دهنی و پیانو عمل می کند. با توجه به ساختار آن که شامل لوله پلاستیکی و کیبورد است، با فشردن کلیدها و فوت کردن در لوله دهنی جریان هوا موجب ارتعاش زبانه ها می شود و صدا تولید می کند. هوا از طریق لب نوازنده به سمت کلید ها حرکت می کند. بم یا زیر بودن صدا به حجم هوا و میزان لرزش سیم ها بستگی دارد.
برای نواختن نوازنده با توجه به انواع ساز از یکی از دست ها برای نگه داشتن ساز و از دست دیگر برای نگه داشتن کلاویه ها که در پشت ساز قرار دارند استفاده می کند.
این ساز را هم به حالت ایستاده و هم به حالت نشسته می توان نواخت. ملودیکا اگر چه شبیه ساز دهنی است اما زیر و بم کردن نت ها در آن نسبت به ساز دهنی سخت تر است.
