گیتار به عنوان یکی از سازهای محبوب دارای انواع مختلفی است. یکی از مدل های محبوب دراین دسته، گیتار بیس می باشد. گیتار بیس صدایش به وسیله یک تقویت کننده الکتریکی (آمپلی فایر) تقویت می‌شود. در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ساز گیتار بیس و ویژگی های آن بیشتر آشنا شوید.
معرفی ساز گیتار بیس (guitar bass)
گیتار بیس (الکتریک بیس یا بطور ساده بیس) سازی زهی است که عمدتاً با انگشتان و انگشت شست با پلاک کردن، با کف دست زدن، پاپینگ، زدن، ضربات آهسته و پیوسته زدن، .. یا زدن با یک زخمه اغلب پیک نواخته می‌شود.
این ساز صدایش به وسیله یک تقویت کننده الکتریکی (آمپلی فایر) تقویت می‌شود، که برای تولید صداهایی با فرکانس و تن پایین استفاده می‌شود.
از نظر ظاهری بسیار شبیه به گیتار الکتریک می‌باشد با این تفاوت که بدنه بزرگ‌تری دارد، دسته و میزان‌بندی‌اش بلندتر است، و معمولاً دارای چهار سیم (گاهی پنج یا شش) می‌باشد که از نظر تن یک اکتاو پایین‌تر از گیتار الکتریک، در محدوده بیس کوک می‌شود.
گیتار بیس هم می‌تواند دارای پرده‌بندی باشد و هم نباشد، اما در اکثر موسیقی‌های عامه‌پسند بیس‌های پرده‌بندی شده رایج‌اند. علاوه بر این‌ها گیتار بیس آکوستیک تو خالی نیز موجود می‌باشد.
تاریخچه گیتار بیس
تا پیش از حدود ۱۹۵۰ میلادی “کنترباس” سازی بود که به وسیله آن صداهای تن پایین تولید می شد. اما از حدود ۱۹۵۰ به بعد خصوصا در موسیقی های ” راک ” و ” پاپ ” گیتار بیس در ابعاد وسیع جایگزین آن ؛ کنتر باس ؛ شد ؛ گیتار بیس به صورت تک نواز ، در موسیقی‌های “جز “، ” لاتین” ، ” فانک ” و ” فلامنکو” استفاده می گردد.
در دهه ی ۱۹۳۰ پاؤل توتمارک موزیسین و مخترع اهل واشینگتن اولین گیتار الکتریک بیس را از یک ساز دارای پرده بندی که برای نواختن به صورت افقی طراحی شده بود ساخت.
سازهای الکتریک کمپانی پاؤل توتمارک، آئودیووکس در آن زمان شامل مدل ” ۷۳۶ Bass Fiddle ” بود که ۴ سیم، پرده بندی شده و بدنه ای توپر به طول ۳۰.۵ اینچ داشت.
تغییر شکل این ساز به فرمی نزدیک به گیتار موجب شده بود که نگه داشتن آن در دست راحتتر گردد، همچنین جابجایی و حمل و نقل آن نیز آسان تر شود.
بعد ها پرده های بیشتری نیز افزوده شد که موجب گشت “ بیسیست ها ” آزادی عمل بیشتر در نواختن داشته باشند. در ۱۹۴۷ باد توتمارک برای شرکتی به نام سرنادر مدلی مشابه ” Fiddle 736 ” را به فروش رساند با این وجود اختراعات خانواده ی توتمارک موفقیت تجاری زیادی در بازار کسب نتوانست به دست بیاورد.
سازندگان اولین گیتار بیس توپر الکتریکی
لئو فندر با همکاری جورج فولرتن سازندگان اولین گیتار بیس توپر الکتریکی بودند . این گیتار جدید با نام ” فندر پرسیژن ” در ۱۹۵۱ معرفی و به مدلی صنعتی و استاندارد تبدیل گشت .
” پرسیژن بیس ” یا P-bass با ظاهری مشابه تخته سنگی نتراشیده به ” مدل تلکستر ” به گیتاری با بدنه ی منحنی و لبه های تخت تبدیل شد که نواختن با آن بسیار ساده شده بود که همچنین یک پیکاپ چهار قطبی _ تک سیم پیچ _ نیز روی آن سوار بود.
ساختار گیتار بیس
بدنه‌های بیس از چوب ساخته شده‌اند، اگرچه مواد دیگری همانند گرافیت و مواد کامپوزیتی در ساخت بیس‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
در حالیکه انواع مختلفی از چوب‌ها برای استفاده در ساخت بدنه، دسته (گردن) و صفحه پرده گیتار بیس مناسب هستند، رایج‌ترین انواع چوب مورد استفاده همان چوب‌هایی هستند که در ساخت گیتار الکتریک استفاده می‌شوند.
توسکا، زبان گنجشک، چوب ماهون برای بدنه؛ افرا برای دسته؛ رزوود (بلسان بنفش) یا ابونیت برای صفحه پرده استفاده می‌شوند.
با وجودیکه این استانداردهای سنتی رایج‌ترین هستند، بنا به دلایل تونال و زیبایی سازندگان ساز عموماً از انواع مختلف چوب‌ها برای ساخت گیتارهای مختلف استفاده می‌شود.
