مفهوم سلفژ را بهتر بدانید
سلفژ برای هنرجویان آهنگسازی و آواز بسیار مفید است، به همین علت در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام به مفهوم سلفژ پرداخته شده است.
Solfège
سلفژ به فرانسوی (Solfège ) سلفژ یا سرایش و تربیت شنوایی در موسیقی، تکنیکی آموزشی برای آواز خوانی است که در آن هر نت میزان با سیلاب خاصی که سیلاب سلفژ نامیده میشود، خوانده می‌شوند.
برای سلفژ تعاریف متعددی بیان میشود. سلفژ را می‌توان خواندن مجموعه‌ای از نتها به‌صورت پی‌درپی و پشت‌سرهم و با رعایت قوانین نتها و سکوت‌ها معرفی کرد. پایه یادگیری سلفژ دانستن ارزش زمانیِ هر نت است و در کنار این باید ارزش زمانیِ هر سکوت را نیز بدانیم.
سلفژ اساس و پایه اصلی موسیقی می باشد و مباحث آن به دو دسته کلی زیر تقسیم می شود.
الف : خواندن و تلفظ نت ها
ب : شناخت تمامی علامت ها و قواعد
علم سلفژ در موسیقی
بطور کلی خواندن و نوشتن نت‌های موسیقی که اغلب با آموزش تئوریک همراه است سلفژ نامیده می شود.
سلفژ از دروس مهم و همیشگی هنرستان ها، دانشگاه ها و کنسرواتورهای موسیقی دنیا می باشد و تمام نوازندگان، خوانندگان، آهنگسازان، تنظیم کنندگان موسیقی و رهبران ارکستر و تمام فعالان عرصه موسیقی باید تسلط کامل بر روی این درس داشته باشند.
قسمت عملی شامل خواندن و تلفظ نتها به شکل آوازی و وزن خوانی است و قسمت نظری شامل شناخت کلیه علامتها و قواعدی است که در طی قرنها به منظور اجرای دقیق موسیقی به تدریج ابداع و تکامل یافته است .
در سلفژ سه مبحث به طور متناوب و جداگانه آموزش داده می شوند:
۱ – کانتاتی : صدا خوانی به ایتالیایی CANTATI
۲ – پارلاتی : وزن خوانی به ایتالیایی PARLATI
۳ – دیکته موسیقی به انگلیسی: MUSIC DICTATION
۱ – کانتاتی
به معنای وزن خوانی یا ریتم خوانی صدا و فرکانس نت ها به شکل صحیح و دقیق است که طبق جای گذاری نت رعایت می شود.
در این درس هنرجو این توانایی را پیدا می کند که صدای هر نت را دقیقا آن گونه که هست بخواند. که در نهایت هنرجو در این درس توانایی خواندن انواع نت را به طور دقیق و در گام های مختلف پیدا می کند.
۲ – پارلاتی:
پارلاتی PARLATI به معنای وزن خوانی یا ریتم خوانی بدون آوا یاصدا می باشد که در حفظ جای نتها و حفظ ریتم ونت خوانی به هنرجو کمک می کند.وزن خوانی جهان را ریتم به نظم کشیده و موسیقی بدون ریتم حکم نقاشی بدون قلم و رنگ رو دارد.
از این رو مطالعه ی انواع وزن ها و الگوهایی ریتمی برای هر علاقه مند به موسیقی بسیار مهم و ضروری می باشد.
۳ – دیکته موسیقی
دیکته موسیقی MUSIC DICTATION: در این مبحث دیکته ریتم و دیکته صدا به طور متناوب کار می شود و هنر جو با تمرین فراوان توانایی نوشتن نت موسیقی که می شنود را پیدا می کند.
وقتی سلفژ نمی تواند کمکی به صدا و حنجره کند باید یک راه دیگه ای وجود داشته باشد که به آن صداسازی گفته می شود .
در صداسازی راه و روش خواندن نت های مختلف با حجم های متفاوت و استفاده آن ها در آواز بیان میشود. در صداسازی به شما نحوه استفاده از تکنیک های مختلف آوازی اعم از تحریر ( چهچه ) ، ویبره و … یاد داده میشود.
صداهای انسان را بر اساس نوع آن بم یا زیر بودن و … به موارد زیر تقسیم بندی کرده اند :
۱ – سوپرانو :صدای زیر زنانه
۲ – متسو سوپرانو : صدای متوسط زنانه
۳ – کنترالتو : صدای بم زنانه
۴ – تنور : صدای زیر مردانه
۵ – باریتون : صدای بم یا صدای متوسط مردانه
۶ – باس : صدای بم مردانه و بهترین صدای مردانه
کلاس سلفژ برای چه کسانی مفید است؟
واضح است که سلفژ برای بالا بردن درک موسیقی و برای نوازندگان لازم است. اما باید درنظ داشت که شاید برخی مباحث تخصصی در کلاس سلفژ برای تمام هنرجویان جذاب نباشد، لذا برحسب صلاحدید استاد و نیاز هنرجو مباحث در این کلاسها تدریس می گردد. این دانش برای افراد زیر مفید خواهد بود:
۱ – آهنگسازان
۲ – هنرجویان آواز
۳ – هنرجویان سازهای کلاسیک بخصوص ویولن
سلفژ برای هنرجویان آهنگسازی و آواز بسیار مفید است و فراگیری مباحث مرتبط به این دسته هنرجویان توصیه می گردد.
