هرساله و با فرا رسیدن ماه محرم شاهد نوعی موسیقی هستیم که عموما با نام موسیقی محرم یا نوحه شناخته می شود.این موسیقی بیشتر در دسته های عزاداری به چشم می خورد. اما آیا با موسیقی محرم و سازهای مورد استفاده در آن آشنا هستید؟ در این بخش از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام در این باره بیشتر بخوانید.
موسیقی محرم
اگرچه می توان موسیقی محرم را در دسته موسیقی آئینی قرار داد اما به طور دقیق تر ،نوع موسیقی که در دستههای عزاداری به کار میرود، شامل نوحههای محزونی است که غالباً در ریتمهای یکضربی یا سه ضربی و در دستگاه همایون یا چهارگاه که حزن انگیز هستند، اجرا میشوند. سازهایی که در این موسیقی به کار گرفته میشده شامل دف، دمام و سنج بوده که با گذشت زمان، برخی از این سازها جای خود را به سازهای کوبهای غربی مانند طبل دادهاند.
سنج
سِنج نوعی ساز ضربی به شکل دو صفحه برنجی گرد است که معمولاً صدای آن را کوبیدن به هم در میآورند. سنج در موسیقی های آیینی کاربرد دارد. اینطور به نظر می رسد که این ساز در عهد باستان نیز دارای چنین کارکردی بوده باشد. آیین های عزاداری منطقه بوشهر واقع در جنوب ایران، در سالگرد شهادت امام حسین(ع) همواره با سنج و ساز دیگری به نام «دمام» همراه است. این ساز همیشه در کنار دمام نواخته می شود.
طبل
طبل نوعی ساز موسیقی از خانواده پرکاشن است که در رده سازههای کوبهای قرار دارد. طبل تشکیل شده از حداقل یک پوسته است که به منظور ایجاد صدا بر روی بدنه آن کشیده شده است.
دمام
دَمام، سازی است که در تقسیمبندی سازها جزو سازهای کوبهای است. با نوسان پوست به صدا در میآید و در دسته سازهای کوبهای استوانهای شکل قرار میگیرد. دمام در جنوب ایران بویژه در برازجان، بندر ریگ، بندر گناوه، بوشهر و دیگر شهرهای جنوبی بیشتر رایج است.