در مطالب پیشین در مورد مفهوم گام در موسیقی صحبت شد، اما ممکن است به این سوال فکر کنید که گام در موسیقی چگونه نامگذاری می گردد؟! اکنون قصد داریم تا در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام نحوه نام گذاری گام در موسیقی و انواع گام ها را به شما بگوییم.تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
گام در موسیقی چگونه نامگذاری می گردد؟
هر گام بر اساس اولین نت آن نامگذاری میشود. بعنوان مثال، گام «لا» از نت لا شروع شده و پس از پیمودن فاصلههایی (پردههایی) به اکتاو یا فاصلۀ هشتم (نت «لا»ی بعدی) میرسد.
قسمت بعدی نام یک گام معرفیکنندهٔ سیری است که برای طی این فواصل تا فاصلهٔ هشتم به کار گرفته میشود. مثلاً گام دو ماژور یا «دو بزرگ» از پایهٔ نت دو شروع میشود و فواصلش منطبق بر تعریف گام ماژور است.
انواع گام :
گام های زیادی در موسیقی غربی وجود دارند ولی برجسته ترین آن ها گام های کروماتیک و دیاتونیک می باشند .
گام کروماتیک :
در این گام سیزده نت وجود دارد که همانطور که قبلا هم گفته شد ، نت اول و آخر آن یکی می باشد و فاصله تمام نت های آن با یکدیگر نیم پرده می باشد .
گام دیاتونیک : در این گام که هشت نت دارد هم نیم پرده وجود دارد و هم پرده و این گام مهم ترین و پر کاربرد ترین گام در موسیقی می باشد که خودش به دو دسته کلی تقسیم می شود.
گام مینور:
در این گام فاصله بین تمام نت ها ، یک پرده می باشد به غیر از فاصله بین نت (دوم و سوم ) و ( پنجم و ششم ) که نیم پرده می باشد. مثلا نت های گام لا مینور می شود la si do re mi fa sol la که در این گام فاصله بین نت های (سی تا دو) و (می تا فا) نیم پرده می باشد و باقی نت ها با یکدیگر فاصله یک پرده ای دارند .
گام ماژور:
در این گام فاصله بین تمامی نت ها ، یک پرده است به جز فاصله بین نت های ( سوم و چهارم ) و ( هفتم و هشتم ) که نیم پرده می باشد.
گام عربی
این گام همانطور که از اسمش پیداست گامی عربی است و در دسته بندی گام های شرقی به حساب می آید . گام زیبایی است که اسرار و رموز صحرا و بیابان های عربی را در خود نهفته دارد . امروزه این گام بسیار مورد استقبال هنرمندان قرار گرفته بطوریکه حتی نوازندگان غربی هم بعضا این گام را در کارهای خود بکار می برند ، جو ساتریانی در آهنگ Oriental melody این گام را استفاده کرده است
دستگاه :
همانطور که گفته شد ، در موسیقی ایرانی به گام ، دستگاه گفته می شود وهفت دستگاه اصلی درموسیقی ایرانی وجود دارد که هرکدام شامل زیر مجموعه هایی است که به آن ها گوشه گفته می شود.
این هفت دستگاه عبارتند از :
۱ – شور
۲ – همایون
۳ – سه گاه
۴ – چهار گاه
۵ – راست پنج گاه
۶ – نوا
۷- ماهور