همانطور که می دانید سازها را بر اساس نوع و ویژگی آن در دسته بندی خاصی قرار می دهند. به عنوان مثال سازهایی که با ضربه دست نواخته می شوند را سازهای کوبه ای و یا سازهایی که با دمیدن نواخته می شوند را سازهای بادی می نماند.اما یک ساز عجیب وجود دارد که با آب نواخته می شود! اگر شما هم به سازهای عجیب و غریب علاقه دارید در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ساز هیدرولوفون بیشتر آشنا شوید.
ساز هیدرولوفون، سازی که با آب نواخته می شود
هیدرولوفون یک آلت موسیقی آکوستیک تونال است که با تماس فیزیکی مستقیم با آب (گاهی اوقات مایعات دیگر) نواخته می شود که در آن صدا به صورت هیدرولیکی تولید یا تحت تأثیر قرار می گیرد. ساز هایدرولوفون نخستین سازی است که صدای آن با آب تولید میشود. همانطور که سازهای بادی با ارتعاشات باد به صدا در میآیند این ساز با ارتعاشهای آب صدا میدهد.
نحوه نواختن ساز هیدرولوفون
در این ساز، نوازنده جریان آب را از طریق قرار دادن انگشت خود در یکی از سوراخها، راه ورود جریان آب را مسدود میکند و صدای نت مورد نظر خود را درمی آورد. این اصطلاح ممکن است بر اساس رابط مورد استفاده برای نواختن ساز، که در آن یک نوازنده جریان آب را از طریق یک سوراخ خاص مسدود می کند تا یک نت خاص را به صدا درآورد، یا بر اساس مکانیزم تولید صدای هیدرولیک به کار می رود. هیدرولوفون ها از مکانیسم های تولید صدای جریان آب استفاده می کنند.
این ساز یک رابط کاربری دارند که از جت های آب برای تولید صدا جلوگیری می کند. برخی از هیدرولوفون ها دارای نی هستند (یک یا چند نی برای هر سوراخ انگشت) و برخی بدون نی هستند که دارای یک یا چند مکانیسم فیپل مرتبط با هر سوراخ انگشت هستند، بنابراین هیچ قسمت متحرکی برای فرسودگی ندارند.
هایدرولوفون؛ در دهه ی ۱۹۸۰ توسط یک محقق و مخترع کانادایی به نام استیون مان که به خاطر آثارش در حوزه ی عکاسی محاسباتی شهرت داشت اختراع شد که افراد کم بینا بتوانند با استفاده از حواس دیگر خود، غیر از بینایی، موسیقی بنوازند.
اگر چه ظاهر آن پیچیده به نظر می رسد اما سیستم کاری داخل آن بسیار ساده و شبیه سازهای بادی چوبی مانند ساکسوفون و قره نی (bassoon) است .این ساز شباهت زیادی به ساز کیبورد الکتریکی دارد و می توان آن را روی تعداد زیادی از ابزارهای تولید صدا نصب کرد. علاوه بر این، ساز هایدرولوفون استفاده های مختلف دیگری نیز دارد برای مثال می توانید یکی از آن ها را در درون وان آب گرم خود قرار دهید.
ایده ساخت ساز
استیون مان تعریف میکنند که ایده ی طراحی هایدروفولون در طی یک اتفاق تصادفی در ذهن او شکل گرفت. زمانی که او در حال تماشای کامیونی چند مخزنی بود که داشت با هیدروژن مایع پر میشد. صدایی که در طی عبور مایع هیدروژن از لوله های دستگاه تولید میشد برای «مان» مجذوب کننده و به نحوی الهام بخش بود. او این ماجرا را این گونه توصیف میکند:
«صدای جریان پیدا کردن آن مایع به نحوه ماورایی و جادویی بود. صدایی خاص که تا به حال مشابه آن را نشنیده بودم. شاید هم شنیده بودم ولی تا آن روز به آن توجهی نداشتم».
اینگونه شد که ساز هایدرولوفون که یکی از عجیب ترین سازهای جهان است ساخته شد. ممکن است ساختمان این ساز در ظاهر کمی پیچیده به نظر برسد اما سیستم عملکرد آن بسیار ساده است و شباهت زیادی به سازهایی بادی مثل قره نی و ساکسیفون دارد.