فرهنگ معین در تعریف از تار چنین آورده است: ساز ایرانی از ذوات الاوتار و آن دارای پنج سیم است که با زخمه نوازد و بر کاسه آن پوست بره تنبک کشیده شده است. در ادامهاین مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام می خواهیم ویژگی های پوست مناسب برای ساز تار را بررسی نماییم.با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.
ویژگی های پوست مناسب برای ساز تار
یکی از نکاتی که به ساز کمک می کند تا کیفیت بهتری در تولید صدا داشته باشد، کیفیت بخش های آن می باشد.در ساز تار چوب، پوست و نحوه اتصال صحیح آن نیز بسیار مهم است.
انداختن پوست تار به روش صحیح در کنار مضراب تار نقش بسیار مهمی در کیفیت صدای ساز دارد. فیزیکدانان معتقداند، وظیفه پوست تار، انتقال ارتعاشات خرک به کاسه تار می باشد.
برخی دیگر بر این اعتقاد هستند که وظیفه دیگر پوست، انتقال ارتعاشات خرک به بخش هوای داخل کاسه می باشد. به هر صورت، پوست در صدادهی تار نقش حساس و مهمی دارد. مسلم است که صدای تار مشقی ای که یک صاحب مهارت، پوست آن را انداخته باشد بسیار بهتر از صدای تار ممتازی است که توسط شخص تازه وارد، پوست انداخته شود.
پوست تار از جنس پوست بره تودلی یا بزغاله تودلی است، که دباغ ها آن را در فصل پاییز و زمستان به بازار عرضه می کنند. پوست مرغوب باید بدون برفک (سفیدک)، بدون چربی و یک دست و شیشه ای باشد.
هنگام قرار گرفتن مقابل نور، آثار زدگی، حاصل از دباغی نادرست در آن مشاهده نگردد. اخیراً پوست مثانه و دل گاو و… هم به بازار آمده است که این نوع پوستها صدا دهی بره تودلی را نداشته و برای تار شیرازی مناسب نمی باشند. البته پوست تار آذری از جنس دل گاو انداخته می شود.
چند نکته درباره انتخاب پوست:
۱- پوست نو حتماً باید حداقل یکسال بماند تا کهنه و قابل مصرف شود.
۲- پوست بزغاله تودلی نسبت به رطوبت مقاومتر است و برای استفاده کسانی که در جاهای مرطوب زندگی میکنند مناسب است، البته به این شرط که با ساختمان ساز مناسبت داشته باشد. صدای پوست بزغاله از بره خشکتر است.
۳- پوست نباید از عرض انداخته شود (بعضیها، برای دوام بیشتر، پوست را از عرض میاندازند، که این کار در صدادهی پوست اثر منفی دارد).
۴- معمولا قطر پوستِ کاسه ۰/۰۵ میلیمتر و نقاره ۰/۰۷ است، مگر در موارد خاص که بنابر سلیقه شخصی و یا ساختمان ساز میتوان این قطر را تغییر داد.