پورتامنتو در موسیقی چیست و چه فرقی با گلیساندو دارد؟

برای یادگیری کامل تئوری موسیقی، باید تکنیک‌های زیادی را بشناسید که بسیاری از آن‌ها به یکدیگر شبیه هستند و تشخصیشان دشوار است؛ اما با افزایش آگاهی و دانش خود، به تدریج می‌توانید به راحتی بر تمام این مفاهیم مسلط شوید.
یکی از مفاهیم نسبتا دشوار، مفهوم سُرش یا پورتامنتو در موسیقی است. پورتامنتو از نظر اجرایی، شباهت بسیار زیادی به گلیساندو دارد. دانستن تفاوت این دو مفهوم برای یک موسیقی‌دان ضروری است. ناگفته نماند که این تکنیک هم در موسیقی آوازی، هم برای نوازندگان و حتی برای گویندگان کاربرد دارد. اگر به تازگی نام پورتامنتو به گوشتان خورده است و تمایل دارید آن را یاد بگیرید، در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ما همراه باشید.

سُرش یا پورتامنتو در موسیقی چیست؟

پورتامنتو (portamento) در لغت به معنی «حمل کردن» است و از عبارت ایتالیایی portamento della voce به معنی «حمل صدا» نشأت می‌گیرد. در تئوری موسیقی نیز منظور از پورتامنتو، لغزیدن از یک نت به یک نت دیگر است. در این تکنیک به جای این که به نتی با فاصله دور و با گامی گسسته پرش کنیم، به سوی آن می‌لغزیم. این تکنیک از قرن ۱۷ در موسیقی آوازی، سازهای خانواده ویولن و سازهای بادی مورد استفاده است.

تفاوت پورتامنتو با گلیساندو چیست؟

با خواندن توضیحات پورتامنتو در موسیقی، حتما به یاد گلیساندو افتادید. باید گفت کاملا حق دارید؛ چرا که این دو تکنیک بسیار شبیه به یکدیگر هستند. در گلیساندو نوازنده انگشتش را از بالا به پایین یا بالعکس روی سیم‌ بین دو نت سُر می‌دهد، به طوری که تمام نت‌های بین آن‌ها قابل شنیدن باشد.
مهم‌ترین تفاوت بین پورتامنتو و گلیساندو این است که پورتامنتو ظریف‌تر و سریع‌تر است؛ در حالی که گلیساندو چشم‌گیر‌تر و واضح‌تر نواخته می‌شود. یکی دیگر از تفاوت‌های این دو تکنیک، این است که گلیساندو اغلب در سازهای دارای پرده‌بندی مثل پیانو و پورتامنتو اکثرا در موسیقی آوازی و سازهای بدون پرده مثل ویولن کاربرد دارد.