گلیساندو چیست ؟

همانطور که میدانید در موسیقی و اجرای نت ها، تکنیک های متعددی وجود دارد که هر کدام در سبک ها و یا سازهای مختلف قابل اجرا می باشند. یکی از تکنیک های مهم که در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام به آن پرداخته ایم، تکنیک گلیساندو می باشد.برای آشنایی با این فن در موسیقی ادامه این مطلب را بخوانید.

گلیساندو چیست ؟

گلیساندو، لَغْزه، یا سُرش نغمه‌ای ، فنی در اجرای موسیقی است که در آن، نوازنده محدوده ای صوتی را به صورت سُراندن و با گذر از همهٔ نغمه‌های قابل اجرای یک ساز در آن محدوده اجرا می‌کند.

اجرای آن بر روی ساز، با سُرانیدن انگشت در طول سیم از پایین به بالا یا به‌عکس انجام می‌شود. در سُرش نغمه‌ای، روش اجرای گام  به صورتی است که هرنت به نُتِ قبلی یا بعدیِ آن چسبیده باشد. تکنیک گلیساندو یکی از صدها تکنیکی است که در نوازندگی بسیاری از سازها استفاده می شود .

شاید فکر کنید که این تکنیک تنها برای سازی خاص کاربرد دارد اما باید بدانید که تکنیک گلیساندو برای انواع ساز در دسته بندی سازهای مختف مثل سازهای کوبه ای، مضرابی، آرشه ای،…کاربرد دارد.

گلیساندو در چه سازهایی قابل اجرا می باشد؟

با سازهایی مانند پیانو، زیلوفون یا چنگ، گلیساندو یک اسلاید سریع است که در آن نت‌ها را یکی پس از دیگری می‌شنویم، زیرا گام‌های بین نت‌ها قابل نواختن نیستند. در پیانو دو راه برای نواختن گلیساندو وجود دارد: یا روی نت های سفید یا روی نت های سیاه.

همچنین در میان سازهای بادی، گلیساندو را می توان تقریباً در تمام رجیسترهای کلارینت اجرا کرد به جز در نقاط خاصی از گذر از ساز باز (سوراخ های باز) به ساز بسته (سوراخ های بسته)

گلیساندو در پیانو

اجرای این تکنیک برروی پیانو کمی پیچیده تر از سازهای دیگر است، دلیل آن هم تفاوت ساختاری پیانو با دیگر سازهاست.

 اجرای این تکنیک برروی پیانو به صورت زیر است:

۱- اجرای تکنیک از چپ به راست

۲ – اجرای تکنیک از راست به چپ

 گلیساندو در ویولن

یکی از تکنیک های مهم در ویولن تکنیک گلیساندو است. این تکنیک با عمل کشیدن انگشت روی سیم و لیز دادن انگشت اتفاق می افتد، از جمله تکنیک هایی است که درانواع ملودی ها به خصوص ملودی های شرقی آن را به کار میگیرند.

گلیساندو در گیتار

تعریف گلیساندو در گیتار هم تعریفی یکسان با سازهای دیگر دارد اما نحوه اجرای آن متفاوت است.

گلیساندو در تار و سه تار

گلیساندو در سازهای ایرانی نظیر تنبک و تار و سه تار هم اجرا می شود. لیزخوردن یا سرخوردن انگشت از پرده ای به پرده دیگر است، این تکنیک در اکثر سازهایی که انگشت گذاری دارند، وجود دارد.

 درساز سه تار هنگامی که روی پرده  (فا) مضراب زدید با ادامه همان صدا انگشت را روی دسته می کشید تا به پرده (دو) برسید.