معرفی سازسنج

سنج برای افرادی که با موسیقی آشنایی کمی دارند یادآور نوای محرم و ملودی های شورانگیز مذهبی است.در این بخش از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با ساز سنج بیشتر آشنا شوید.

معرفی سازسنج

سِنج نوعی  ساز کوبه ای به شکل دو صفحهٔ برنجی  گرد است که معمولاً صدای آن را با کوبیدن به هم درمی‌آورند. اینطور به نظر می رسد که این ساز در عهد باستان نیز دارای چنین کارکردی بوده باشد.

در جنوب ایران جنس سنج از فلزی سخت و محکمی است که به آن «هفت‌جوش» می‌گویند. آیین های عزاداری منطقه بوشهر واقع در جنوب ایران، در سالگرد شهادت امام حسین(ع) همواره با سنج و ساز دیگری به نام «دمام» همراه است.

در منطقه خلیج فارس، در گذشته بر این عقیده بوده‌اند که چون جنس سنج از فلز است و «اجنه » از فلز می‌هراسند به همین خاطر آن را در کنار نوازنده‌های دمام می‌نواختند تا جسمشان از اشباح و شیاطین آزاد شود و نوازنده بتواند با نیتی پاک به نواختن بپردازد.

در جنوب ایران، آیین سنج و دمام، معمولاً با تعداد هفت سنج نواخته می‌شود، سه سنج که از دیگر سنج‌ها خوش‌صداتر هستند در جلو و چهار سنج دیگر را در عقب گروه می‌نوازند

همانطور که گفته شد سنج عبارت از یک صفحه برنجی و فلزی مدور با قطرهای مختلف بین ۲۰ تا ۶۰ سانتیمتر و معمولاً وسط سمت بیرونی سنج برای نگهداشتن آن بکار می‌رود است.

صدای سنج‌ها بسته به خاصیت آن‌ها تفاوت می‌کند. این خاصیت‌ها عبارتند از:

قطر سنج

ضخامت سنج

شکل سنج

آلیاز و جنس فلزی که در ساختن سنج بکار رفته است.

قرصهای سنج گاهی روی پایه ی قرار میگیرند واین پایه متشکل است

از یک میله ی فلزی که درون لوله قائم حرکت میکند

و به پدالی که روی زمین قرار گرفته وصل میشود نوازنده پدال را با پای خود فشار میدهد

و در نتیجه قرص بالایی به پایین امده و با قرص زیرین برخورد میکند.

ساختار سنج

به طور کلی می‌توان سنج‌ها را از نظر جنس به دو دسته تقسیم کرد: سنج‌های کاست (cast cymbals) و سنج‌های شیت (sheet cymbals). جنس شیت، با فشار بر ورقه‌های فلزی ایجاد می‌شود.

این نوع معمولا ارزان‌تر است اما در قیاس با سنج‌های کاست دوام کم‌تری هم دارد و عمدتا برای مبتدی‌ها مناسب است.

نوع کاست، با قالب زدن فلز مذاب تولید می‌شود. سنج‌های کاست صدا دهی و دوام بهتری دارند. این نوع معمولا گران‌تر هم است.

در طبقه‌بندی سازها،‌ساز سنج و سیمبال در دسته‌بندی ساز پرکاشن، ایدیوفون (هواصدا) با زیر و بمی نامشخص، concussion (صدا در اثر به هم زدن دو بخش ساز ایجاد می شود) قرار می‌گیرد.