تاثیر موسیقی بر خلاقیت چگونه است؟

موسیقی پدیده‌ای است که بر بسیاری از فعالیت‌های ذهنی ما از جمله حافظه، برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و… تاثیر می‌گذارد. همین موضوع باعث شد محققان حدس بزنند موسیقی بر خلاقیت هم تاثیرگذار است. آن‌ها در طی پژوهش‌هایشان متوجه شدند حدسشان درست است! در این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام، بر اساس داده‌های علمی، تاثیر موسیقی بر خلاقیت کودکان و بزرگسالان را بررسی می‌کنیم.

تاثیر موسیقی بر خلاقیت چیست؟

عصب‌شناسی موسیقی

تحقیقات نشان می‌دهند که وقتی در معرض موسیقی هستیم، چندین ناحیه مختلف در مغز ما فعال می‌شوند؛ مثل قشر جلوی مغز که ناحیه تفکر خلاق است. از طرفی ناحیه بروکا که مسئول پردازش زبان است، با موسیقی فعال می‌شود. در آخر مهارت‌های زمانی-مکانی ما نیز با موسیقی افزایش می‌‌یابند. مجموع تمام این فعالیت‌های ذهنی، باعث تمرین دادن مغز و تقویت خلاقیت می‌شود.

تاثر موسیقی بر خلق‌وقو

خلق و خوی خوب، لازمه خلاقیت است. زمانی که انرژی مثبتی داریم و درگیری‌های ذهنی‌مان کم است، خلاق‌تر می‌شویم. موسیقی به طور کلی می‌تواند حال ما را خوب کند؛ مخصوصا اگر موسیقی شاد باشد. در یکی از تحقیقات تاثیر موسیقی بر خلاقیت، سه گروه از افراد را با هم مقایسه کردند. افرادی که به موسیقی شاد گوش کردند، افرادی که در سکوت بودند و افرادی که به سایر سبک‌های موسیقی گوش سپردند. در این تحقیق نتیجه گرفتند افرادی که به موسیقی‌ شاد گوش کرده بودند، تفکر واگراتر و خلاق‌تری نسبت به بقیه گروه‌ها داشتند.

تاثیر موسیقی بر تفکر انتزاعی

خلاقیت با تفکر انتزاعی رابطه مستقیم دارد. تفکر انتزاعی به معنای درک پدیده‌های غیرملموس و کسب اطلاعات از طریق حواس است. برای یاد گرفتن یک ساز جدید، شما باید از همین سبک تفکر استفاده کنید. به علاوه باید بتوانید در یک زمان واحد، چند کار را انجام دهید؛ یعنی هم‌زمان ببینید، بشنوید و بنوازید. تمام این مهارت‌ها باعث تقویت خلاقیت شما می‌شوند.

تاثیر یاد گرفتن یک ساز جدید

برای این که فرد خلاقی باشیم، باید از محدوده امن‌ خود خارج شویم و گزینه‌های جدید را امتحان کنیم. یاد گرفتن یک ساز جدید، دقیقا همین شجاعت را در افراد بیدار می‌کند. زمانی که تصمیم می‌گیریم ساز جدیدی را یاد بگیریم، با حجم انبوهی از اطلاعات تازه رو به رو می‌شویم. باید ذهنمان را باز کنیم تا تکنیک‌ها و درس‌های متفاوت را بیاموزیم. به علاوه خودمان را در یک موقعیت مبهم می‌سنجیم. طبیعی است که فرآیند یادگیری موسیقی‌ می‌تواند خلاقیت کودکان و بزرگسالان را افزایش دهد.

تاثیر موسیقی بر خلاقیت در طول تاریخ

قبل از این که تاثیر موسیقی بر خلاقیت تبدیل به یک موضوع تحقیقاتی شود، افرادی بوده‌اند که ادعا می‌کردند موسیقی بر ایده‌های نوآورانه‌شان تاثیر می‌گذارد. یکی از مهم‌ترین این افراد، انیشتین است. این دانشمند نابغه یک ویولنیست بود و نواختن ویولن را فقط سرگرمی نمی‌دانست؛ بلکه معتقد بود ویولن تاثیر مستقیمی بر فرآیند‌های فکری‌اش می‌گذارد.
یکی دیگر از جلوه‌های تاثیر موسیقی بر خلاقیت در طول تاریخ، اصطلاح اثر موتزارت در دهه ۹۰ بود. این اصلاح به این موضوع اشاره داشت که گوش دادن به موتزارت، مهارت‌های مکانی و زمانی افراد را افزایش می‌دهد. بعدها در تحقیقات علمی، بعضی از دانشمندان این موضوع را رد کردند؛ اما چیزی که بدیهی است، این است که موسیقی می‌تواند روی برخی از فعالیت‌های شناختی ما تاثیر بگذارد.
اگر حتی به عقب‌تر برویم، یونانیان باستان نیز موسیقی را مهم می‌دانستند. آن‌ها معتقد بودند موسیقی باعث تقویت شخصیت، راه یافتن به درون خود و افزایش خلاقیت می‌شود.