در ایران بسیاری از اقوام و نواحی، موسیقی خاص خودشان را دارند. یکی از اقوامی که موسیقی محلی بسیار غنی دارد، قوم کرد است. موسیقی کردی با قدمتی ۶ هزار ساله، بخش زیادی از تاریخ موسیقی ایران را تشکیل میدهد.
اگر میخواهید با موسیقی کردی به طور کامل آشنا شوید، تا آخر مطلب با ما همراه باشید. برای مطالعه مطالب بیشتر در حوزه موسیقی نیز به وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام سر بزنید.
محتوای موسیقی کردی
بخش اعظم محتوای موسیقی کردها، به دو گروه تقسیم میشود. گروه اول؛ افسانهها است که به آنها ترانههای دیوانی نیز میگویند. گاهی نیز این افسانهها در قالب داستان و حکایت هستند و مبارزات را توصیف میکنند. گروه دوم، ترانههایی با محتوای عاشقانه هستند. این گروه از ترانهها، عشق بین دو فرد را توصیف میکنند.
انواع سبکهای موسیقی کردی
گورانی
این موسیقی مخصوص کردهای سورانی است و قدیمیترین سبک موسیقی کردی محسوب میشود. کردهای اطراف ارومیه و ترکیه به این نوع ترانهها «لاوژه» میگویند. این موسیقی یک ریتم خاص به نام «قهتار» نیز دارد. احتمال میرود ریشه این نوع موسیقی به نیایشهای مذهبی زرتشیان برگردد.
هوره
این موسیقی بین کردهای ایلام و کرمانشاه رواج دارد. در گذشته کردهای زرشتی از موسیقی هوره برای ستایش اهورا مزدا استفاده میکردند. ماهیت این موسیقی ملایم و عاشقانه است.
مرثیهسرایی
این موسیقی که به آن مور یا موره هم میگویند، مخصوص عزاداریها است. مردم جنوب کردستان زمانی که کسی فوت میکند، ترانههایی میخوانند و در آن ترانهها از ویژگیهای شخص فوتشده میگویند. به این نوع موسیقی مرثیهسرایی گفته میشود.
حیران
یک ترانه عاشقانه در وصف پیامبران، ائمه و خداوند است. خواستگاه این موسیقی به منطقه مهاباد و مکریان برمیگردد.
مولودی
این موسیقی که در جوامع مسلمان نیز پرکاربرد است، در زمان میلاد پیامبرها اجرا میشود. سید محمد شمس قریشی و خلیفه میرزا آغا غوثی جزو معروفترین مولودیخانهای کردی هستند.
بیت
بیت یا بالوره، یکی از سبکهای کلاسیک موسیقی کردی است. این سبک اغلب در جنگها استفاده میشود و برای ستایش خداوند، پیامبران یا رهبران است. سبک بیت، هیچ وزن و قافیه خاصی ندارد.
سازهای موسیقی کردی
- دف
- دایره
- دهل
- طاس
- دوطبله
- نی دوزله
- شمشال
- بالابان
- سرنا
- تنبور
- تار
- کمانچه
- تنبک
- دیوان
بعضی از موسیقیدانان معروف کردی
- اسحاق موصلی
- زریاب
- حسن زیرک
- شاکرو
- شهرام ناظری
- سید علیاصغر کردستانی
- قادر عبداللهزاده
- شهریبان کردی
- حشمتالله لرنژاد
- محمد ماملی
- مظهر خالقی
- ناصر رزازی
- شوان پرور
- عباس کمندی