گروه نوازی به معنای همراهی چند نفر در یک اجرای موسیقی ، علاوه بر آنکه یک هنر محسوب می شود، علم نیز می باشد. در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام با انواع و ویژگی گروه نوازی بیشتر آشنا شوید.
گروه نوازی
در علم موسیقی، به گروهی از افراد که در اجرای یک آوای موسیقیایی واحد با یک ریتم مشخص و همگون کنار یکدیگر می نوازند یا همخوانی می کنند گروه موزیکال یا موسیقی یا آنسامبل (Musical ensemble) گفته می شود.
انواع گروه نوازی
عنوان این گروه بر اساس نوع موسیقی، انواع ساز مورد استفاده در آن و تعداد نوازنده یا سرایندگان متفاوت است. از گروه های موسیقی بدون ساز می توان به گروه کر اشاره کرد و از گروه های موسیقی بدون خواننده به گروه های سه نوازی، چهارنوازی، کوارتت زهی، پنج نوازی و گروه ارکستر که در آن از انواع گسترده تری از سازها استفاده می شود. در گروه های موسیقی تلفیقی موسوم به کلاسیک و پاپ، هم از ساز و هم خواننده، به صورت ترکیبی بهره برده می شود. در تمامی انواع این گروه ها، تعداد سازهای مورد استفاده متنوع است اما معمولا از ۵ نوع فراتر نمی رود.
آموزش و تمرین
هم نوازی مقوله ای آکادمیک است و در تمام گروه های آموزشی موسیقی دانشگاهی دست کم دو واحد درسی به آن اختصاص داده شده است. گروه نوازی نیازمند دانستن علم اجراست نه به خاطر سپردن رپرتوار. در این علم ضمن توجه بر اکول، حالت دستها و پاسچر نوازنده، دانش هماهنگی موسیقیایی با گروه، سازبندی و نحوهی چیدمان صحنه ی اجرا با توجه با شکل سن و شیوهی صدابرداری مورد بررسی قرار می گیرد.
در گروه نوازی اولین هدف نوازندگان دستیابی به یک تفسیر مشابه به جای برداشت های شخصی از عناصر پنجگانهی ریتم، اینتروال، تمپورال، داینامیک و آگوگیک در قطعه ی مورد نظر و سپس اجرا بر اساس این تفسیر واحد است. تمامی نوازندگانی که در یک آنسامبلِ بدون لیدر قرار می گیرند برای دستیابی به یک صدای آکورد رضایت بخش و یکدست باید ابتدا از توانایی درک فرم و انواع بافت در موسیقی برخوردار باشند تا بتوانند نقاط حضور خود را با نسبت و نوانس درست در یک بافت پلی فونیک به درستی تشخیص دهند. این امر نیازمند آموزش و تمرین است و تنها با دانستن علم نواختن یک ساز، کوک کردن و کنار هم نواختن حاصل نمی شود.
اهمیت هماهنگی در گروه
در یک گروه نوازی حرفه ای گوش، مغز و چشم تک تک نوازندگان جهت ارتباط با دیگر هم نوازان تربیت می شود. نوازنده باید به طور همزمان علاوه بر ساز خودش به صدای دیگر سازهای حاضر در صحنه ی اجرا گوش فرا داده و با هم نوازانش ارتباط چشمی برقرار کند. چنین عملکردی در گروه نوازی، خصوصاً در آکوردهایی که بدون لیدر اجرا می شوند، لازمه ی دستیابی به یک تفسیر واحد از قطعهی موسیقی و یک اجرای بدون نقص و فارق از رفتارهای آگوگیکی ست. در آکوردهایی که توسط یک لیدر رهبری می شوند، جایگزینی ارتباطات چشمی پراکنده بین نوازندگان با اشارات و حرکات بدنی یک لیدر، می تواند منجر به بهبود سطح اجرا شود. رهبر یا لیدر علاوه بر فرمان چگونگی اجرا، در متحدسازی درجه و میزان ساز و صدای خوانندگان نقشی کلیدی ایفا می کند.